List do Filipian (Flp)

[...] wśród wynurzeń osobistych i serdecznych napomnień - pojawia się nieoczekiwanie doniosły urywek (być może jeszcze przedpawłowy hymn) o ogołoceniu Chrystusa. Stanowi on cenny przyczynek do nauki NT o Chrystusie, jako stwierdzenie Jego Boskiej natury i istnienia przed wcieleniem.
ze wstępu do Listu do Filipian

Wstęp do Listu do Filipian

Filippi - znaczne miasto macedońskie, pod murami którego w roku 42 przed Chr. Oktawian August w słynnej bitwie rozgromił siły republikańskie - to pierwszy w Europie teren apostolskiej działalności św. Pawła. Przybył on tam podczas drugiej swej podróży misyjnej, trwającej od roku 50 do 53. Pierwsze jego kroki i przeżycia w tym mieście znamy dzięki barwnemu opisowi św. Łukasza (Dz 16,12-40): gościnność neofitki Lidii z jednej strony, a z drugiej - bezprawie rzymskich urzędników, skazujących Pawła i Sylasa, obywateli rzymskich, na chłostę i więzienie, były przeżyciami, które między Apostołem a założonym tam przez niego Kościołem zadzierzgnęły wyjątkowo serdeczny węzeł przyjaźni. Św. Paweł, tak zawsze dbały o to, by nie ściągać na siebie podejrzenia o interesowność (por. Dz 18,3; Dz 20,33n; 1 Kor 4,12; 1 Kor 9,15-18; 2 Kor 11,7-12; 1 Tes 2,9; 2 Tes 3,8), od jednych Filipian bez wahania przyjmuje zasiłki pieniężne, i to wielokrotnie (Flp 4,10.14.18). Także i list niniejszy podyktowała mu chęć podziękowania za pomoc ostatnio mu przesłaną przez Filipian za pośrednictwem Epafrodyta (Flp 4,18), którego Apostoł właśnie odsyła wraz z listem (Flp 2,25).

Z treści niniejszego listu wynika, że św. Paweł pisząc go jest w więzieniu (Flp 1,7.12n.17; Flp 4,22). Wprawdzie gotów jest nawet na męczeństwo (Flp 2,17), jednak ożywia go nadzieja, że będzie niedługo zwolniony (Flp 1,25n; Flp 2,24). Kiedy Apostoł pisze ten list ? Pogląd tradycyjny umieszcza napisanie tego listu, jak i listów do Efezjan, Kolosan i Filemona, między rokiem 61 a 63 (pierwsze rzymskie uwięzienie). Ostatnio jednak zyskuje coraz więcej zwolenników, także wśród autorów katolickich, przypuszczenie, że List do Filipian został napisany podczas prawdopodobnego uwięzienia Apostoła w Efezie w latach 56-57 (por. Dz 19,21n; Dz 20,1; 1 Kor 15,32; 1 Kor 16,9; 2 Kor 1,8nn). Nie brak też prób upatrywania w dzisiejszym tekście kilku listów do Filipian.

W liście pisanym z okazji podziękowania za pomoc, czytelnik nie spodziewa się znaleźć systematycznego wykładu prawd wiary. Istotnie, zamiast zwykłej w pismach Pawłowych części dogmatycznej, występuje w nim raczej część sprawozdawcza (Flp 1,12-2,30). Niemniej - wśród wynurzeń osobistych i serdecznych napomnień - pojawia się nieoczekiwanie doniosły urywek (być może jeszcze przedpawłowy hymn) o ogołoceniu Chrystusa (Flp 2,6-11). Stanowi on cenny przyczynek do nauki NT o Chrystusie, jako stwierdzenie Jego Boskiej natury i istnienia przed wcieleniem. W części moralnej (Flp 3,1-4,9) następuje po sobie szereg napomnień, na czele z przestrogą przeciw nawrotom do judaizmu lub też przeciw zwolennikom pewnej postaci gnozy judaistycznej (Flp 3,1-16) i zachęta do radości (Flp 4,4-7). List ten pisany do najukochańszej gminy obfituje w wiele cennych wynurzeń Apostoła, które rzucają nadto cenne światło na jego życie wewnętrzne (np. Flp 1,21-24; Flp 2,17n; Flp 3,7-14; Flp 4,11nn).

Zobacz rozdział