2 Kor 2,14-7,4
3 1 Czyż ponownie zaczniemy samych siebie zalecać?* Albo czy potrzebujemy, jak niektórzy, listów polecających do was lub od was? 2 Wy jesteście naszym listem, pisanym w sercach naszych*, listem, który znają i czytają wszyscy ludzie. 3 Powszechnie o was wiadomo, żeście listem Chrystusowym dzięki naszemu posługiwaniu, listem napisanym nie atramentem, lecz Duchem Boga żywego; nie na kamiennych tablicach, lecz na żywych tablicach serc*. 4 A dzięki Chrystusowi taką ufność w Bogu pokładamy. 5 Nie żebyśmy uważali, że jesteśmy w stanie pomyśleć coś sami z siebie, lecz [wiemy, że] ta możność nasza jest z Boga*. 6 On też sprawił, żeśmy mogli stać się sługami Nowego Przymierza, przymierza nie litery, lecz Ducha; litera bowiem zabija, Duch zaś ożywia*. 7 Lecz jeśli posługiwanie śmierci*, utrwalone literami w kamieniu*, dokonywało się w chwale, tak iż synowie Izraela nie mogli spoglądać na oblicze Mojżesza z powodu jasności jego oblicza, która miała przeminąć*, 8 to o ileż bardziej pełne chwały będzie posługiwanie Ducha! 9 Jeżeli bowiem posługiwanie potępieniu jest chwałą, to o ileż bardziej będzie obfitować w chwałę posługiwanie sprawiedliwości! 10 Wobec przeogromnej chwały okazało się w ogóle bez chwały to, co miało chwałę tylko częściową. 11 Jeżeli zaś to, co przemijające, było w chwale, daleko więcej cieszy się chwałą to, co trwa. 12 Żywiąc przeto taką nadzieję, z jawną swobodą postępujemy, 13 a nie tak, jak Mojżesz, który zakrywał sobie twarz*, ażeby synowie Izraela nie patrzyli na koniec tego, co było przemijające*. 14 Ale stępiały ich umysły. I tak aż do dnia dzisiejszego, gdy czytają Stare Przymierze, pozostaje [nad nimi] ta sama zasłona*, bo odsłania się ona w Chrystusie. 15 I aż po dzień dzisiejszy, gdy czytają Mojżesza, zasłona spoczywa na ich sercach. 16 A kiedy ktoś zwraca się do Pana, zasłona opada*. 17 Pan zaś jest Duchem*, a gdzie jest Duch Pański - tam wolność. 18 My wszyscy z odsłoniętą twarzą wpatrujemy się* w jasność Pańską* jakby w zwierciadle; za sprawą Ducha Pańskiego*, coraz bardziej jaśniejąc, upodabniamy się do Jego obrazu.
6 1 Współpracując zaś z Nim napominamy was, abyście nie przyjmowali na próżno łaski Bożej. 2 Mówi bowiem [Pismo]: W czasie pomyślnym wysłuchałem ciebie, w dniu zbawienia przyszedłem ci z pomocą*. Oto teraz czas upragniony, oto teraz dzień zbawienia. 3 Nie dając nikomu sposobności do zgorszenia, aby nie wyszydzono <naszej> posługi, 4 * okazujemy się sługami Boga przez wszystko: przez wielką cierpliwość, wśród utrapień, przeciwności i ucisków, 5 w chłostach , więzieniach, podczas rozruchów, w trudach, nocnych czuwaniach i w postach, 6 przez czystość i umiejętność, przez wielkoduszność i łagodność, przez [objawy] Ducha Świętego i miłość nieobłudną, 7 przez głoszenie prawdy i moc Bożą*, przez oręż sprawiedliwości zaczepny i obronny, 8 wśród czci i pohańbienia, przez dobrą sławę i zniesławienie. Uchodzący za oszustów, a przecież prawdomówni, niby nieznani, a przecież dobrze znani, 9 niby umierający, a oto żyjemy, jakby karceni, lecz nie uśmiercani, 10 jakby smutni, lecz zawsze radośni, jakby ubodzy, a jednak wzbogacający wielu, jako ci, którzy nic nie mają, a posiadają wszystko*.
7 1 Mając przeto takie obietnice, najmilsi, oczyśćmy się z wszelkich brudów ciała i ducha, dopełniając uświęcenia naszego w bojaźni Bożej*. 2 Otwórzcie się dla nas! Nikogośmy nie skrzywdzili, nikogo nie uwiedli, nikogo nie oszukali*. 3 Nie mówię tego, żeby was potępiać. Powiedziałem już, że pozostajecie w sercach naszych na wspólną śmierć i wspólne z nami życie. 4 Z wielką ufnością odnoszę się do was, chlubię się wami bardzo. Pełen jestem pociechy, opływam w radość w każdym ucisku.
Przypisy
2,14 - W starożytności w pochodzie triumfalnym przed zwycięzcą niesiono kadzidło. Chrześcijanie swoim postępowaniem niby wonią kadzidła głoszą zwycięstwo Chrystusa.2,16 - Tzn. kto potrafi bez specjalnej pomocy Bożej wypełnić taką misję?
2,17 - Aluzja do rzekomych apostołów (por. Flp 2,21).
3,1 - Owo "zalecanie siebie słuchaczom" było prawdopodobnie zarzucane Pawłowi przez jego przeciwników.
3,2 - Tzn. Pawła i jego towarzyszy w głoszeniu Ewangelii.
3,3 - Por. Wj 24,12; Ez 11,19; Ez 36,26.
3,5 - Stwierdzenie to odnosi się zresztą nie tylko do samych Apostołów, lecz do wszystkich wiernych.
3,6 - Zob. Rz 7,6.
3,7 - "Śmierci" - Prawo, nakładając przeróżne obowiązki, a nie dając równocześnie żadnej mocy do ich wypełniania, było w pewnym sensie powodem zguby dla człowieka, który łamał przepisy Prawa; "literami w kamieniu" - zob. Wj 32,16; "jasności..., która miała przeminąć" - zob. Wj 34,30.
3,13 - "Twarz" - por. Wj 34,33nn; "przemijające", tj. na chwałę Mojżesza, jako symbolu przemijania posługi wobec Starego Prawa.
3,14 - "Zasłona" - inni tłum.: "pozostaje zakryte Stare Przymierze".
3,16 - Wj 3,34.
3,17 - Tzn. bądź 1. Chrystus jest Duchem, dającym nowe życie (1 Kor 15,45), życie wolnych ludzi - zatem mowa tu o pewnej tożsamości Chrystusa z Duchem Świętym w zakresie działania w Kościele; bądź 2. Chrystus odsłania duchowy (por. 2 Kor 3,6) sens Prawa, wyzwalający od śmiercionośnej "litery"; bądź 3. Panem w 2 Kor 3,16 (Wj 34,34) jest Duch Święty, wówczas przekład winien brzmieć: "Panem zaś jest Duch..."
3,18 - "Wpatrujemy się" - inni tłum.: "odbijamy w sobie; "jasność Pańską" - tzn. jasność samego Chrystusa: "za sprawą Ducha Pańskiego" - tzn. blask Chrystusa przejawia się w działalności Ducha Świętego lub w sensie ducha przeciwstawionego "literze" (2 Kor 3,6).
4,2 - Aluzja do metod misjonarskich rzekomych apostołów, którzy być może w przeświadczeniu, że są wśród prawd Ewangelii rzeczy hańbiące, fałszowali na swój sposób naukę Chrystusa.
4,4 - "Bóg tego świata" = szatan (por. Łk 4,6; J 12,31; J 14,30; J 16,11; Ef 2,2); "obrazem Boga" - por. J 12,41.45; J 14,9; Kol 1,15; Hbr 1,3.
4,6 - Por. Rdz 1,3; Ga 1,16.
4,10 - Udręki apostolskie, przyrównywane do cierpień i konania Jezusa.
4,12 - Tzn. kosztem cielesnej śmierci Apostołów wierni zyskują życie Boże.
4,13 - Ps 116[115],10.
4,16 - Tzn. doczesne ciało człowieka.
5,2 - Tj. przyszłe, chwalebne ciało.
5,3 - Chęć posiadania przyszłego, chwalebnego ciała, bez konieczności jednak pozbycia się przez śmierć fizyczną ciała doczesnego. Ten stan byłby udziałem ludzi, którzy by doczekali się paruzji jeszcze za życia.
5,5 - Por. 2 Kor 1,22.
5,7 - Por. 1 Kor 13,12.
5,9 - Por. Mt 6,10; Flp 1,20-23; 1 Tes 5,10.
5,12 - Por. 2 Kor 3,1; 2 Kor 10,12; 2 Kor 12,11.
5,13 - Tu prawdopodobnie aluzja do zarzutów, jakie czyniono Pawłowi w związku z jego postawą tak wobec Boga, jak i wobec ludzi.
5,14 - "Chrystusa" - tzn. miłość, jaką Chrystus nam okazuje, lecz zarazem i nasza miłość ku Chrystusowi; "za wszystkich" - por. Rz 3,22-25; 1 Tm 2,6; "wszyscy pomarli" - sobie samym, grzechowi lub Staremu Prawu.
5,15 - Por. Rz 4,25; Rz 14,7nn.
5,16 - Nie znaczy to, że Paweł znał Chrystusa za życia, lecz że to, co przedtem o Nim wiedział, było poznaniem wyłącznie ludzkim, doczesnym.
5,17 - Por. Rz 6,4; Rz 8,2.10; Ga 6,15; Ef 4,24; Kol 3,10; Tt 3,5. "Wszystko" - Wlg za wielu rkp gr.
5,21 - Albo w sensie przyjęcia solidarności zewnętrznej z grzesznym rodzajem ludzkim (por. Rz 8,3), albo grzechem w oczach ówczesnych Żydów, uważających za zbrodniarza każdego, kto umierał na krzyżu (por. Ga 3,13), bądź w sensie ofiary za grzechy (por. Iz 53,10nn), co ST oddaje niekiedy terminem "grzechu".
6,2 - Iz 49,8.
6,4 - (2 Kor 6, 4-10) - Prośba wyjaśnienia wiernym dziwnego czasem - być może - postępowania Apostoła; wszystko, cokolwiek czynił zmierzało jednak zawsze ku zbawieniu Koryntian.
6,7 - Być może aluzja do dokonywanych cudów.
6,10 - Por. 1 Kor 7,31.
6,14 - Por. Pwt 22,10.
6,16 - Tekst, który następuje, stanowi mozaikę: Kpł 26,11n; Ez 37,27; Iz 52,11; Jr 51,45; Ez 20,41; 2 Sm 7,14; Jr 31,9; Iz 43,6.
7,1 - Por. Flp 2,12; Hbr 10,22; Hbr 12,1.
7,2 - Najprawdopodobniej dosłowny cytat zarzutów, jakie Pawłowi czyniono.