Dz 13,1-52

DZIAŁALNOŚĆ ŚW. BARNABY I ŚW. PAWŁA
Apostołowie ruszają w pierwszą podróż misyjną. Cypr
13 1 W Antiochii, w tamtejszym Kościele, byli prorokami i nauczycielami*: Barnaba i Szymon zwany Niger, Lucjusz Cyrenejczyk i Manaen*, który wychowywał się razem z Herodem tetrarchą, i Szaweł. 2 Gdy odprawili publiczne nabożeństwo i pościli, rzekł Duch Święty: «Wyznaczcie mi już Barnabę i Szawła do dzieła, do którego ich powołałem». 3 Wtedy po poście i modlitwie oraz po włożeniu na nich rąk, wyprawili ich*. 4 A oni wysłani przez Ducha Świętego zeszli do Seleucji*, a stamtąd odpłynęli na Cypr. 5 Gdy przybyli do Salaminy*, głosili słowo Boże w synagogach żydowskich; mieli też Jana do pomocy. 6 Gdy przeszli przez całą wyspę aż do Pafos*, spotkali pewnego maga, fałszywego proroka żydowskiego, imieniem Bar-Jezus, 7 który należał do otoczenia prokonsula* Sergiusza Pawła, człowieka roztropnego. Ten, wezwawszy Barnabę i Szawła, chciał słuchać słowa Bożego. 8 Lecz przeciwstawił się im Elimas* - mag (tak bowiem tłumaczy się jego imię), usiłując odwieść prokonsula od wiary. 9 Ale Szaweł, który także zwie się Paweł, napełniony Duchem Świętym spojrzał na niego uważnie i rzekł: 10 «O, synu diabelski, pełny wszelkiej zdrady i wszelkiej przewrotności, wrogu wszelkiej sprawiedliwości, czyż nie zaprzestaniesz wykrzywiać prostych dróg Pańskich?* 11 Teraz dotknie cię ręka Pańska: będziesz niewidomy i przez pewien czas nie będziesz widział słońca». Natychmiast spadły na niego mrok i ciemność. I chodząc wkoło, szukał kogoś, kto by go poprowadził za rękę. 12 Wtedy prokonsul widząc, co się stało, uwierzył, zdumiony nauką Pańską.
Działalność w Antiochii Pizydyjskiej wśród Żydów i pogan
13 Odpłynąwszy z Pafos, Paweł i jego towarzysze przybyli do Perge w Pamfilii*, a Jan wrócił do Jerozolimy, odłączywszy się od nich. 14 Oni zaś przeszli przez Perge, dotarli do Antiochii Pizydyjskiej, weszli w dzień sobotni do synagogi i usiedli. 15 Po odczytaniu Prawa i Proroków przełożeni synagogi posłali do nich i powiedzieli: «Przemówcie, bracia, jeżeli macie jakieś słowo zachęty dla ludu». 16 * Wstał więc Paweł i skinąwszy ręką, przemówił: «Słuchajcie, Izraelici i wy, którzy boicie się Boga!* 17 Bóg tego ludu izraelskiego wybrał ojców naszych i wywyższył lud na obczyźnie w ziemi egipskiej i wyprowadził go z niej mocnym ramieniem*. 18 Mniej więcej przez czterdzieści lat znosił cierpliwie* ich obyczaje na pustyni. 19 I wytępiwszy siedem szczepów w ziemi Kanaan oddał im ziemię ich w dziedzictwo*, 20 mniej więcej po czterystu pięćdziesięciu latach. I potem dał im sędziów aż do proroka Samuela*. 21 Później poprosili o króla, i dał im Bóg na lat czterdzieści Saula, syna Kisza z pokolenia Beniamina. 22 Gdy zaś jego odrzucił, powołał na ich króla Dawida, o którym też dał świadectwo w słowach: Znalazłem Dawida, syna Jessego, człowieka po mojej myśli, który we wszystkim wypełni moją wolę*. 23 Z jego to potomstwa, stosownie do obietnicy, wyprowadził Bóg Izraelowi Zbawiciela Jezusa. 24 Przed Jego przyjściem Jan głosił chrzest nawrócenia całemu ludowi izraelskiemu. 25 A pod koniec swojej działalności Jan mówił: "Ja nie jestem tym, za kogo mnie uważacie. Po mnie przyjdzie Ten, któremu nie jestem godny rozwiązać sandałów na nogach"*. 26 Bracia, synowie rodu Abrahama, i ci spośród was, którzy się boją Boga! Nam została przekazana nauka o tym zbawieniu, 27 bo mieszkańcy Jerozolimy i ich zwierzchnicy nie uznali Go*, i potępiając Go wypełnili głosy Proroków, odczytywane co szabat*. 28 Chociaż nie znaleźli w Nim żadnej winy zasługującej na śmierć, zażądali od Piłata, aby Go stracił. 29 A gdy wykonali wszystko, co było o Nim napisane, zdjęli Go z krzyża i złożyli w grobie. 30 Ale Bóg wskrzesił Go z martwych, 31 a On ukazywał się przez wiele dni tym, którzy z Nim razem poszli z Galilei do Jerozolimy, a teraz dają świadectwo o Nim przed ludem. 32 My właśnie głosimy wam Dobrą Nowinę o obietnicy danej ojcom: 33 że Bóg spełnił ją wobec nas jako ich dzieci, wskrzesiwszy Jezusa. Tak też jest napisane w psalmie drugim: Ty jesteś moim Synem, Jam Ciebie dziś zrodził*. 34 A [to], że Go wskrzesił z martwych i że nie miał już nigdy ulec rozkładowi, tak wyraził: Wypełnię wierne, święte sprawy Dawida*. 35 Dlatego i w innym miejscu mówi: Nie dozwolisz, aby Twój Święty uległ skażeniu*. 36 Dawid jednak, zasłużywszy się swemu pokoleniu, zasnął z woli Bożej i został złożony u boku swych przodków*, i uległ skażeniu. 37 Lecz nie uległ skażeniu Ten, którego Bóg wskrzesił*. 38 Niech więc będzie wam wiadomo, bracia, że zwiastuje się wam odpuszczenie grzechów przez Niego: 39 Każdy, kto uwierzy, jest przez Niego usprawiedliwiony ze wszystkich [grzechów], z których nie mogliście zostać usprawiedliwieni w Prawie Mojżeszowym. 40 Baczcie więc, aby nie sprawdziły się na was słowa Proroków: 41 Patrzcie, szydercy, zdumiewajcie się i odejdźcie, bo za dni waszych dokonuję dzieła, dzieła, któremu byście nie uwierzyli, gdyby wam ktoś o nim mówił»*. 42 Kiedy wychodzili, proszono ich, aby w następny szabat mówili do nich o tym samym. 43 A po zakończeniu zebrania, wielu Żydów i pobożnych prozelitów towarzyszyło Pawłowi i Barnabie, którzy w rozmowie starali się zachęcić ich do wytrwania w łasce Boga. 44 W następny szabat zebrało się niemal całe miasto, aby słuchać słowa Bożego. 45 Gdy Żydzi zobaczyli tłumy, ogarnęła ich zazdrość, i bluźniąc sprzeciwiali się temu, co mówił Paweł. 46 Wtedy Paweł i Barnaba powiedzieli odważnie: «Należało głosić słowo Boże najpierw wam*. Skoro jednak odrzucacie je i sami uznajecie się za niegodnych życia wiecznego, zwracamy się do pogan. 47 Tak bowiem nakazał nam Pan: Ustanowiłem Cię światłością dla pogan, abyś był zbawieniem aż po krańce ziemi»*. 48 Poganie słysząc to radowali się i wielbili słowo Pańskie, a wszyscy, przeznaczeni do życia wiecznego, uwierzyli. 49 Słowo Pańskie rozszerzało się po całym kraju. 50 Ale Żydzi podburzyli pobożne a wpływowe niewiasty i znaczniejszych obywateli, wzniecili prześladowanie Pawła i Barnaby i wyrzucili ich ze swoich granic. 51 A oni otrząsnąwszy na nich pył z nóg*, przyszli do Ikonium*, 52 a uczniów napełniało wesele i Duch Święty.


Przypisy

13,1 - "Nauczycielami" - mowa o charyzmatykach (por.1 Kor 12,28n
13,3 - Według jednych była to konsekracja biskupia, według innych błogosławieństwo lub przekazanie specjalnych uprawnień do zakładania Kościołów.
13,4 - Port Antiochii u ujścia Orontesu. Stąd na Cypr - 93 km
13,5 - Najznaczniejsze miasto wyspy, za panowania Ptolemeuszów - stolica.
13,6 - Stolica wyspy na zachodnim brzegu. Dziś Baffa.
13,7 - Cypr w roku 22 przed Chr. został prowincją senacką pod zarządem prokonsula.
13,8 - Zapewne tyle co "mędrzec".
13,10 - Oz 14,10.
13,13 - Równina nadmorska na południowej krawędzi Azji Mniejsze
13,16 - (Dz 13, 16-41) - Zob. przypis do Dz 2,22-36; - Tzn. nawróceni na monoteizm poganie, którzy nie przestrzegali jeszcze wszystkich przepisów Prawa, chociaż uczestniczyli w niektórych nabożeństwach.
13,17 - Wj 6,6; Wj 12,51.
13,18 - Pwt 1,31. Według innej etymologii: karmił ich, dostarczał im pokarmu, lub: nosił ich na ręku, czyli opiekował się nimi, co sugeruje tekst hebr.
13,19 - Pwt 7,1.
13,20 - Część rkp podaje: "potem, mniej więcej po 450 latach, dał im sędziów aż do proroka Samuela".
13,22 - 1 Sm 13,14; 1 Sm 16,12n; Ps 89[88],21; Iz 44,28.
13,25 - Por. Mk 1,7; Łk 3,16; J 1,20.27.
13,27 - "Go", tzn. Jezusa; "co szabat" - zgodnie ze zwyczajem stosowanym w synagogach.
13,33 - Ps 2,7.
13,34 - Iz 55,3. Zapewne aluzja do świętości obiecanej na czasy mesjańskie nowemu Dawidowi, tj. Zmartwychwstałemu Chrystusowi.
13,35 - Ps 16[15],10.
13,36 - 1 Krl 2,10.
13,37 - To samo rozumowanie co w Dz 2,24-31
13,41 - Ha 1,5.
13,46 - Jako spadkobiercom obietnic Bożych (por. Rz 9,4).
13,47 - Iz 49,6; por. Łk 2,32.
13,51 - "Pył z nóg" - por. Mt 10,14 par.; Ikonium - jedno z najdawniejszych miast Anatolii.

Zobacz rozdział