Ga 3,15-29
Przypisy
3,15 - Terminy "obietnica" i "testament" są tu używane zamiennie.3,16 - Hebr. wyraz "nasienie" użyty w Rdz 12,7; może mieć znaczenie zbiorowe - "potomstwo" oraz jednostkowe - "potomek". Św. Paweł podkreśla, że natchniony autor Pięcioksięgu umyślnie użył tego wyrazu w sensie jednostkowym, by można go było odnieść do najważniejszego potomka Abrahama - Chrystusa.
3,19 - "Wykroczenia" - sens może być dwojaki: 1. Prawo, wskazując co dobre a co złe, chroni tym samym od grzechu; 2. Prawo dając poznanie zła, a nie udzielając sił do opierania się jemu, pomnażają upadki. Za sensem drugim przemawia Rz 4,15; Rz 5,20; Rz 7,7; "aniołów" - tak sądziła tradycja żydowska; echem zaś jej są: Dz 7,38.53; Hbr 2,2.
3,20 - Domyślnie: "przy udzielaniu obietnicy". A zatem Prawo, jako nadane przez pośrednictwo anielskie czy ludzkie, jest tym samym niższe od obietnicy, jako udzielonej wprost przez Boga.
3,22 - Dosł.: "zamknęło", tzn. stwierdziło wielokrotnie, że przeklęci są wszyscy nie zachowujący Prawa. Por. Rz 11,32.
3,24 - "Wychowawca" (pedagogiem), dosł.: "prowadzącym chłopców" do szkoły, był w starożytności zasadniczo niewolnik.