25 ¹ * Wtedy zabrał głos Bildad z Szuach i rzekł: ² «Z Nim panowanie i groza, na niebie ustalił porządek. ³ Czy siły Jego kto zliczy? Na kogo nie stawia zasadzki? ⁴ Czy człowiek jest sprawiedliwy w oczach Boga*, a syn niewiasty - bezgrzeszny? ⁵ Jeśli niejasny i księżyc, gwiazdy przed Nim nieczyste, ⁶ tym więcej człowiek - ten robak, i syn człowieczy - znikomość».
26 ¹ Hiob na to odpowiedział i rzekł: ² «Ależ pomogłeś choremu, wzmocniłeś ramię osłabłe! ³ Tyś niemądremu doradził, ujawniłeś pełnię rozumu! ⁴ Do kogo kierujesz te słowa, czyjże to duch wionie z ciebie? ⁵ Umarli drżą w podziemiu, ocean i jego mieszkańcy. ⁶ Szeol dla Niego jest nagi, Abaddon* jest bez zasłony. ⁷ Dach rozciąga nad pustką, ziemi niczym nie umacnia, ⁸ wody chmurami krępuje*, nie pękną pod nimi obłoki. ⁹ Zakrywa oblicze księżyca rozciągając nad nim chmury. ¹⁰ Wodom nakreślił granice, oddzielił światło od mroku. ¹¹ Słupy niebieskie się chwieją, drżące przed Jego groźbą. ¹² Potęgą wzburzył pramorze, roztrzaskał Rahaba swą mocą, ¹³ wichurą oczyszcza strop nieba i Węża Zbiega* niszczy swą ręką. ¹⁴ Oto są ślady dróg Jego; jak mało o Nim się słyszy! Któż zdoła pojąć grom Jego mocy?»
27 ¹ Hiob jeszcze głos zabrał, i rzekł: ² «Na życie Boga, co nie dał mi prawa, na Wszechmocnego, co poi goryczą, ³ dopóki mam oddech w sobie, a w nozdrzach mam Boże tchnienie, ⁴ usta moje nie wyrażą się podle, nie wyrwie się słowo podstępne. ⁵ Dalekim od tego, by słuszność wam przyznać, jak długo żyć będę, twierdzę, żem czysty. ⁶ Że strzegę prawości, a nie porzucam: serce nie dręczy mnie nigdy. ⁷ Mój wróg niech stanie się winny, przeciwnik niech będzie występny!* ⁸ W czym grzesznik ma ufać, gdy skończy, gdy Bóg zabierze mu duszę? ⁹ Czyż Bóg wysłucha jego wołania, gdy spadnie na niego nieszczęście? ¹⁰ Czy może się cieszyć Wszechmocnym, choć wzywałby Boga co chwila? ¹¹ Pouczam was o Bożej mocy, niczego nie taję o Wszechmocnym. ¹² Wy już to wszystko widzicie, więc po cóż jałowe spory?» ¹³ «Taki to los grzesznika - od Boga, dola ciemięzcy - od Wszechmocnego: ¹⁴ Synowie się mnożą pod miecz, a dzieci głodne z braku chleba; ¹⁵ potomków grzebie zaraza, a wdowom ich płakać nie wolno. ¹⁶ Niech sobie on srebro jak proch gromadzi, suknie upycha jak glinę; ¹⁷ niech zbiera: prawy je wdzieje, a srebro posiądzie niewinny. ¹⁸ Zbudował dom z pajęczyny, jak szałas stawiany przez stróża. ¹⁹ Położył się bogacz, lecz zgarnia;* otworzył oczy: nic nie ma. ²⁰ Pędzi go strach niby powódź, po nocy wichura go ściga. ²¹ Wiatr wschodni porywa i ciągnie, zabiera go z jego siedziby; ²² unosi, nie mając litości, bo z ręki ujść mu nie może. ²³ Klaszcze się za nim w dłonie, gwiżdże ze wszystkich stron*».
28 ¹ Istnieje kopalnia srebra i miejsce, gdzie płuczą złoto. ² Dobywa się z ziemi żelazo, kamienie na miedź* przetapiają, ³ kres się kładzie ciemności, przeszukuje się wszystko dokładnie, kamień i mroki, i zmierzch. ⁴ Na odludziu kopią chodniki, hen tam, gdzie noga się gubi, zawieszeni kołyszą się samotni. ⁵ Ziemię, skąd chleb pochodzi, od dna pustoszą jak ogniem*, ⁶ bo kamień i szafir zawiera z ziarnkami złota zmieszany. ⁷ Drapieżnik nie zna tam ścieżki, nie widzi jej oko sępa; ⁸ nie dojdzie tam dumne zwierzę, nawet i lew tam nie dotrze. ⁹ By wyciągnąć ręce po krzemień, do gruntu przewraca się góry, ¹⁰ w skale się kuje chodniki, a oko otwarte na wszelką kosztowność; ¹¹ tamuje się źródła rzek, by skarby wydobyć na powierzchnię. ¹² A skąd pochodzi mądrość* i gdzie jest siedziba wiedzy? ¹³ Człowiek nie zna tam drogi, nie ma jej w ziemi żyjących. ¹⁴ Otchłań mówi: «Nie we mnie». «Nie u mnie» - tak morze dowodzi. ¹⁵ Nie daje się za nią złota, zapłaty nie waży się w srebrze, ¹⁶ nie płaci się za nią złotem z Ofiru, ni sardoniksem rzadkim, ni szafirem. ¹⁷ Złoto i szkło* jej nierówne, nie wymienisz jej na złote naczynie; ¹⁸ nie liczy się kryształ i koral, perły przewyższa posiadanie mądrości. ¹⁹ I topaz z Kusz nie dorówna, najczystsze złoto* nie starczy. ²⁰ Skąd więc pochodzi mądrość i gdzie jest siedziba wiedzy? ²¹ Zakryta dla oczu żyjących, i ptakom powietrznym nieznana. ²² Podziemie i Śmierć oświadczają: «Nie doszło tu echo jej sławy». ²³ Droga tam Bogu wiadoma, On tylko zna jej siedzibę; ²⁴ On przenika krańce ziemi, bo widzi wszystko, co jest pod niebem; ²⁵ określił potęgę wiatru, ustalił granice wodzie. ²⁶ Gdy wyznaczał prawo deszczowi, a drogę wytyczał piorunom, ²⁷ wtedy ją widział i zmierzył, wtenczas ją zbadał dokładnie. ²⁸ A do człowieka* powiedział: «Bojaźń Boża - zaiste mądrością, roztropnością zaś - zła unikanie».
29 ¹ Hiob tak dalej prowadził swą mowę i rzekł: ² «Kto dawne szczęście mi wróci, czas, kiedy Bóg mnie osłaniał, gdy świecił mi lampą nad głową? ³ Z Jego światłem kroczyłem w ciemności, ⁴ gdym lata jesienne przeżywał, gdy Bóg osłaniał mój namiot*. ⁵ Gdy jeszcze Wszechmocny był ze mną, [gdy] moi chłopcy mnie otaczali, ⁶ nogi w mleku kąpałem, oliwa płynęła* ze skały. ⁷ Gdy z bramy miasta wyszedłem, zająłem miejsce na placu, ⁸ widząc mnie usuwali się młodzi, starcy z miejsc powstawali, ⁹ książęta kończyli swą mowę i ręce kładli na ustach. ¹⁰ Szlachetny głos się uciszał, do podniebienia język przywierał; ¹¹ ucho chwaliło mnie, słysząc, a oko godziło się, patrząc. ¹² Bo ratowałem biednego przed możnym, sierotę, co nie miał pomocy. ¹³ Nędzarze składali mi dzięki i serce wdowy radowałem. ¹⁴ Zdobiła mnie dotąd uczciwość, prawość mi płaszczem, zawojem. ¹⁵ Niewidomemu byłem oczami, chromemu służyłem za nogi. ¹⁶ Dla biednych stałem się ojcem, pomagałem w sporze i nieznajomemu, ¹⁷ rozbijałem szczękę łotrowi i wydzierałem mu łupy z zębów. ¹⁸ Myślałem: "Skończę w rodzinie, będę miał dni niby piasku*; ¹⁹ zapuszczę korzenie nad wodą, konary me rosa w noc zwilży; ²⁰ cześć moja bez przerwy świeża, jak łuk, co stale jest giętki. ²¹ Cierpliwie mnie przecież słuchają, w milczeniu przyjmują mą radę; ²² po mnie już nikt nie przemawia, tak moja mowa w nich wsiąka; ²³ wyczekują mnie jak deszczu, otwarli usta jak na wody wiosenne. ²⁴ Uśmiecham się do nich - nie wierzą, nie dają zniknąć pogodzie mej twarzy. ²⁵ Drogę wyznaczam, przewodzę, przebywam jak król wśród żołnierzy, jak ktoś, kto smutnych pociesza".
30 ¹ A teraz śmieją się ze mnie wiekiem ode mnie młodsi. Ich ojców umieścić nie chciałem z psami przy mojej trzodzie: ² bo cóż mi po pracy ich rąk, gdy siły ich opuściły, ³ wynędzniali z biedy i głodu? Zrywają rośliny pustyni, ziemi od dawna jałowej. ⁴ Żywią się malwą i liśćmi krzewów. Chlebem ich - korzeń jałowca. ⁵ Społeczność się ich wyrzeka, krzyczy się na nich jak na złodzieja,* ⁶ mieszkają na brzegu rzeki, w jamach podziemnych i skałach. ⁷ Między krzewami zawodzą, stłoczeni, nocują pod cierniem; ⁸ jak synów przestępcy i głupca wypędza się ich z ojczyzny. ⁹ A teraz jestem przedmiotem ich fraszek i tematem wesołych pieśni, ¹⁰ brzydzą się, omijają z dala, nie wstydzą się pluć mi w twarz. ¹¹ Cięciwę mą On zluźnił, zwalił mnie, wytrącił mi wodze z ust moich*. ¹² Motłoch mi stanął po prawej stronie, nogom mym odejść rozkazał, na zgubne skierował mnie drogi*. ¹³ Zniszczył mą ścieżkę, starał się o moją zagładę, nie było żadnego sprzeciwu. ¹⁴ Wszedł poprzez wyłom szeroki, wpadł jak zawierucha. ¹⁵ Nagły strach mnie ogarnął, jak burza porwał mi szczęście. Uciecha minęła jak chmura. ¹⁶ We łzach rozpływa się dusza, zgnębiły mnie dni niedoli, ¹⁷ nocą kości me jak piec rozpalone*, cierpienie moje nie milknie. ¹⁸ Suknia mocno do mnie przywarła, szczelnie przylega tunika, ¹⁹ gwałtownie do błota On mnie wrzucił, podobny jestem do pyłu i piasku. ²⁰ Ciebie błagam o pomoc. Bez echa. Stałem, a nie zważałeś na mnie. ²¹ Stałeś się dla mnie okrutny. Uderzasz potężną prawicą. ²² Porywasz, zezwalasz unosić wichrowi, rozwiewasz moją nadzieję. ²³ Wiem, że mnie prowadzisz do śmierci, wspólnego miejsca żyjących*. ²⁴ Czy zniszczonemu nie podaje się ręki? W nieszczęściu nie woła się o pomoc?* ²⁵ Czy nie płakałem z innym w dzień smutku? Współczuła z biedakiem ma dusza. ²⁶ Czekałem na szczęście - a przyszło zło, szukałem światła - a nastał mrok. ²⁷ Wnętrze mi kipi, nie milczy, bo spadły na mnie dni klęski. ²⁸ Chodzę sczerniały, spalony od słońca, powstaję w gromadzie, by krzyczeć. ²⁹ Stałem się bratem szakali* i sąsiadem młodych strusiów: ³⁰ Ma skóra nad piec rozpalona, a kości me - nad wiatr piekący, ³¹ stąd gra mi harfa żałobnie, a głos piszczałki posmętniał.
31 ¹ * Zawarłem z oczami przymierze, by nawet nie spojrzeć na pannę. ² Czy mógłbym mieć cząstkę w górze u Boga, u Wszechmocnego dziedzictwo? ³ Czyż złoczyńcy nie spotka zguba i klęska czyniących nieprawość? ⁴ Czyż On nie widzi dróg moich, a kroków mych nie rachuje? ⁵ Czym chodził do bożyszcz? Czy noga do oszustwa spieszyła?* ⁶ Niech zważy mnie bardzo dokładnie, a pozna, że jestem niewinny. ⁷ Jeślim na krok odstąpił od drogi, bo serce poszło za okiem, i zmaza ta trwa na mych rękach: ⁸ niech sieję, a inni zbierają, niech zgniją moje latorośle! ⁹ Jeśli serce me zwiodła kobieta i czatowałem pod drzwiami sąsiada: ¹⁰ niech moja żona miele obcemu, niech inni się do niej zbliżają! ¹¹ Gdyż byłby to czyn haniebny, zbrodnia podległa sądowi; ¹² to ogień, co niszczy do zatracenia, co strawi dobytek do reszty. ¹³ A jeślim praw sługi nie uszanował lub skargę niewolnicy odtrącił, ¹⁴ co zrobię, gdy Bóg powstanie? Co w czasie badań odpowiem? ¹⁵ Jak mnie, tak jego we wnętrzu uczynił, On sam nas w łonie utworzył. ¹⁶ Czy odmawiałem prośbie nędzarzy i pozwoliłem zagasnąć oczom wdowy? ¹⁷ Czy chleb swój sam spożywałem, czy nie jadł go ze mną sierota? ¹⁸ Od dziecka jak ojciec go wychowałem* i prowadziłem od łona matki. ¹⁹ Czy na biedaka nagiego patrzałem, kiedy nędzarzom zabrakło odzienia? ²⁰ Czy jego biodra mi nie dziękowały, że grzała je wełna mych jagniąt? ²¹ Czy sierocie groziłem ręką, widząc obrońcę w sądzie? ²² Niech barki mi odpadną od karku, niech ramię mi wyjdzie ze stawu; ²³ gdyż bałbym się klęski od Boga, nie zniósłbym Jego potęgi*. ²⁴ Czy pokładałem ufność w złocie lub rzekłem bogactwu: "Nadziejo moja"? ²⁵ Czym chlubił się z wielkiej fortuny, że wiele moja ręka zgarnęła? ²⁶ Wpatrując się w słońce, co świeci, lub w księżyc, co dumnie przepływa, ²⁷ czy serce tajemnie uległo i ręką słało pocałunek?* ²⁸ Byłby to czyn karygodny: zaparcie się Boga na niebie. ²⁹ Czym się cieszył z upadku wroga, czy radowałem się, że zło go spotkało? ³⁰ Nie dałem, by język mój grzeszył ni miotał na drugich przekleństwa. ³¹ Czy mówił kto w moim namiocie*: "Pożywmy się jego ciałem!"* ³² Obcy nigdy nie sypiał na dworze, podróżnym otwierałem podwoje. ³³ Czy taiłem jak inni przestępstwa i grzech swój chowałem w zanadrzu? ³⁴ Czy lękając się licznej gromady, z obawy przed wzgardą u bliskich, milczałem, za próg nie wyszedłem? ³⁸ * Jeśli pole żaliło się na mnie, a jego bruzdy płakały; ³⁹ Jeślim jadł plon nie zapłacony, a dusza robotnika* wzdychała: ⁴⁰ Niech rosną ciernie zamiast pszenicy, a chwasty na miejscu jęczmienia! ³⁵ Kto zechce mnie wysłuchać? Oto podpis: "Wszechmocny odpowie". Przeciwnik niech skargę napisze, ³⁶ na grzbiecie swym ją poniosę, jak koronę [na głowę] ją włożę. ³⁷ Zdam sprawozdanie z mych kroków, przed Niego* pójdę jak książę». ^40b Koniec słów Hioba.