32 ¹ I zaprzestali trzej mężowie odpowiadać Hiobowi, gdyż w oczach własnych był on sprawiedliwy. ² Wtedy wybuchnął gniewem Elihu*, syn Barakeela, Buzyta, ze szczepu Ram. Rozgniewał się na Hioba, że się uznaje za sprawiedliwego u Boga. ³ Rozgniewał się i na trzech przyjaciół, że nie znaleźli odpowiedzi i potępili Boga*. ⁴ Odwlekał jednak Elihu rozmowę swą z Hiobem, ponieważ tamci wiekiem byli od niego starsi. ⁵ Teraz Elihu zauważył, że trzej mężowie nie wiedzą, co odpowiedzieć, i wybuchnął gniewem. ⁶ Zabrał głos Elihu, syn Barakeela, Buzyta, i rzekł: «Co do lat jestem młody, wy zaś jesteście już starzy: stąd się przeląkłem, strwożyłem, nie ujawniłem swej wiedzy. ⁷ Niech mówią lata - myślałem, podeszły wiek jest rozumny. ⁸ Ale to duch w człowieku, to Wszechmocnego tchnienie go poucza. ⁹ Mądrość nie z wiekiem przychodzi, a prawość nie tylko starcom jest znana. ¹⁰ Stąd mówię: Mnie posłuchajcie; niechaj przedstawię swą wiedzę! ¹¹ Czekałem na wasze mowy, wasze dowody ważyłem; gdyście szukali wyrazów, ¹² zwracałem na was uwagę. Nikt z was nie zwyciężył Hioba, nikt mu już nie odpowiada. ¹³ Nie mówcie: "Znaleźliśmy mądrość"; odeprze go* Bóg, a nie człowiek. ¹⁴ Własną przygotowuję mowę i nie tak, jak wy, mu odpowiem. ¹⁵ Zamilkli. Już więcej nie mówią: [widocznie] słów zabrakło. ¹⁶ Czekałem. Nie odpowiadają. Stoją. Nie wiedzą, co odrzec. ¹⁷ Niech ja z kolei coś powiem, niech ja wyjawię swą wiedzę! ¹⁸ Gdyż słów jestem pełen, od wnętrza duch mnie przymusza. ¹⁹ Me serce jak wino zamknięte, rwie się jak nowe bukłaki. ²⁰ Muszę powiedzieć dla ulgi. Otworzę swe usta. Przemówię. ²¹ Nie trzymam niczyjej strony. Nie będę schlebiał nikomu*, ²² gdyż dusza moja nie cierpi pochlebstw, wnet by mnie Stwórca usunął*.
33 ¹ Chciej słuchać, Hiobie, mej mowy, nadstaw ucha na wszystkie me słowa. ² Pomyśleć chciej, usta otwarłem, język mówi pod podniebieniem, ³ prawe me serce i mowa, czysta w mych ustach jest mądrość. ⁴ I mnie też stworzył duch Boży, tchnienie Wszechmocnego i mnie uczyniło. ⁵ Jeśli zdołasz, odpowiedz! Sprzeciw się, przedstaw swą sprawę! ⁶ Tylem, co ty, wart u Boga. I jam jest z gliny zrobiony*. ⁷ Niech mowy cię moje nie płoszą, powagą cię nie przytłaczam. ⁸ Ale tyś mówił do moich uszu, słyszałem dźwięk twoich słów*: ⁹ "Czysty jestem, bez grzechu, niewinny i nie mam zmazy. ¹⁰ A znalazł On u mnie niewierność, za wroga* mnie swego uważa. ¹¹ Nogi me zakuł w kajdany, baczy na każdy mój krok"*. ¹² Tu nie masz słuszności - powiadam, bo wyższy jest Bóg od człowieka*. ¹³ Czemu się z Nim spierałeś: "Moje słowa są bez odpowiedzi?"* ¹⁴ Bóg raz się odzywa i drugi, tylko się na to nie zważa. ¹⁵ * We śnie i w nocnym widzeniu, gdy spada sen na człowieka; i w czasie drzemki na łóżku ¹⁶ otwiera On ludziom oczy, przerażenie budzi w ich sercu*. ¹⁷ Chce odwieść człowieka od grzechu i męża uwolnić od pychy, ¹⁸ uchronić duszę od grobu, a życie - od ciosu dzidy. ¹⁹ Przez cierpienie nawraca na łożu i udrękę w kościach nieustanną. ²⁰ Kiedy posiłek już zbrzydnie i smaczne pokarmy są wstrętne; ²¹ gdy ciało mu w oczach zanika i nagie kości zostają, ²² jego dusza się zbliża do grobu, a życie do miejsca umarłych. ²³ Gdy ma on swego anioła, obrońcę jednego z tysiąca, co mu wyjaśni powinność; ²⁴ zlituje się nad nim i prosi: "Uwolnij od zejścia do grobu, za niego okup* znalazłem" - ²⁵ to wraca do dni młodości, jak wtedy ciało ma rześkie, ²⁶ błaga Boga*, a On się lituje, radosne oblicze nań zwraca. Przywrócono mu dawną prawość ²⁷ i ludziom swym tak wyśpiewuje: "Grzeszyłem, przewrotnie działałem, nie oddał mi On według mej winy, ²⁸ uwolnił od zejścia do grobu, me życie raduje się światłem". ²⁹ Wszystko to dwa i trzy razy Bóg czyni względem człowieka, ³⁰ chcąc go uwolnić od grobu i oświecić blaskiem żyjących. ³¹ Uważaj, Hiobie, i słuchaj, lub milcz, a ja będę mówił. ³² Może chcesz coś powiedzieć? Przemów, skargę twą przyjmę. ³³ Czy nie chcesz? Przeto posłuchaj! Milcz - ja cię nauczę mądrości».
34 ¹ Dalej ciągnął Elihu, i rzekł: ² «Mędrcy, słuchajcie mych słów, nastawcie, znawcy, swe uszy: ³ bo ucho odróżnia słowo, a podniebienie smakuje pokarmy. ⁴ Szukajmy, co dla nas jest słuszne, wspólnie rozważmy, co dobre. ⁵ * Bo Hiob powiedział: "Jestem bez zmazy, a Bóg odebrał mi prawo: ⁶ wbrew prawu zostałem uznany za kłamcę, nie goi się rana, a jestem bez winy". ⁷ Kto jest podobny do Hioba, co pije obelgi jak wodę, ⁸ razem z grzesznymi chce kroczyć i z nieprawymi wspólną iść drogą? ⁹ Bo rzekł: "Nie zyskam nic na tym, że żyję z Bogiem w przyjaźni". ¹⁰ Więc posłuchajcie, rozumni mężowie: Bóg jest daleki od grzechu, Wszechmocny - od nieprawości. ¹¹ Według czynów każdemu zapłaci, odda, kto na co zasłużył. ¹² Nie, Bóg nie działa zdradliwie ni Wszechmocny praw niczyich nie łamie. ¹³ Kto Jemu zlecił ziemię, a kto założył cały świat? ¹⁴ Niech tylko zwróci uwagę, niech życie i tchnienie odbierze, ¹⁵ a wszelkie ciało zaginie i człowiek w pył się obróci. ¹⁶ Posłuchaj, jeśliś rozumny, i nadstaw ucha na moje słowa. ¹⁷ Czy mógłby rządzić wróg prawa? Potępisz Mocarza sprawiedliwego? ¹⁸ Czy króla ktoś nazwie: "Nicponiu"*, lub możnych określi: "Zbrodniarze"? ¹⁹ On nie schlebia książętom, bogacza nie stawia przed biednym, bo wszyscy są dziełem rąk Jego. ²⁰ Wszak giną nagle wśród nocy, burzy się naród - mijają, ciemięzcę bez trudu się strąca. ²¹ Utkwił On swój wzrok w drogę ludzi i widzi wszystkie ich kroki. ²² Nie ma ciemności ni mroku, gdzie by się schował nieprawy. ²³ On człowiekowi nie ustala terminów, by stanął przed Bożym sądem. ²⁴ Rozbija mocarzy bez dochodzenia, a innych w ich miejsce osadza*. ²⁵ Zna dokładnie ich występki. Nocą ich niszczy i miażdży. ²⁶ Chłoszcze ich jako grzeszników, na miejscu zewsząd widocznym*: ²⁷ za to, że odeszli od Niego, że dróg Jego wszystkich nie strzegli*. ²⁸ Z ich winy Go doszedł krzyk biednych, a On słucha wołania ubogich. ²⁹ Choć milczy, kto Go potępi, gdy schowa się, kto Go zobaczy? On patrzy na męża i naród, ³⁰ by nie rządził człowiek nieprawy* i nie był pułapką dla ludu. ³¹ Lecz jeśli ktoś mówi do Boga: "Zwiedziono mnie, nie chcę przestępstwa, ³² pokaż mi, czego nie widzę, poprawię, co źle uczyniłem", ³³ ty kary żądając - Nim gardzisz. Gdy nie ja, lecz ty sam wybierasz, więc wyjaw, co [o tym] sądzisz. ³⁴ Powiedzą mi ludzie rozsądni i człowiek mądry, co słucha: ³⁵ "Hiob nierozważnie przemawia, to słowa nieprzemyślane". ³⁶ Lecz Hioba zbadajmy dokładnie, bo mówi jak ludzie bezbożni*. ³⁷ Bunt dodaje do grzechu i w ręce już przy nas klaszcze, a przeciw Bogu mnoży słowa»*.
35 ¹ Elihu ciągnął dalej, i rzekł: ² «Czy to uznajesz za słuszne, coś rzekł: "Mam prawo od Boga"? ³ Powiedziałeś: "Co z tego mi [przyjdzie]? Czy to pomaga więcej niż grzech?"* ⁴ Parę słów ci odpowiem i twym przyjaciołom wraz z tobą. ⁵ Spojrzyj na niebo! Popatrz! Oglądaj obłoki wysoko! ⁶ Gdy zgrzeszysz, co ty Mu zrobisz? Czy zaszkodzisz Mu mnóstwem grzechów? ⁷ Czy dajesz Mu co, gdyś jest prawy? Czy otrzyma coś z twojej ręki? ⁸ Podobnych do ciebie złość twa dosięga a twoja prawość ludziom pomaga. ⁹ Z ogromu ucisku się płacze, pod wroga przemocą się krzyczy, ¹⁰ a nikt nie mówi: "Gdzie Bóg, mój Stwórca, co nocy użycza pieśni wesela, ¹¹ nas uczy więcej niż [uczą] zwierzęta, mędrszymi jesteśmy od ptaków powietrznych". ¹² Wołania są bez odpowiedzi ze względu na pychę nieprawych. ¹³ Błędem jest przypuszczać, że Bóg nie słucha, że Wszechmogący nie zwraca uwagi*. ¹⁴ Choć mówisz: "Nie zwraca uwagi", u Niego sprawa, na Niego czekaj!* ¹⁵ Teraz, gdy gniew Jego nie płonie, na grzech zda się nie zważać, ¹⁶ Hiob usta otworzył niemądrze i mnoży słowa bezmyślnie».
36 ¹ Dodał jeszcze Elihu, i rzekł: ² Poczekaj chwilkę, wyjaśnię, bo jeszcze mam słowa od Boga. ³ Daleko poniosę swą wiedzę, by ukazać sprawiedliwość Stwórcy. ⁴ Naprawdę, nie mówię podstępnie, prawdziwie jest mędrzec przed tobą. ⁵ Oto Bóg nie odrzuca potężnych, umysłów potężnych duchem, ⁶ ale ciemięzcy żyć nie dozwoli, ubogim przyznaje słuszność, ⁷ nie spuszcza oka z uczciwych, osadza ich na tronach z królami, wywyższa ich po wsze czasy. ⁸ * Gdy powrozami związani, w kajdany nędzy zostaną zakuci, ⁹ wtedy im stawia przed oczy ich czyny, by ciężkość przestępstw widzieli. ¹⁰ Otwiera im uszy na radę, namawia: od zła niech odstąpią! ¹¹ Gdy usłuchają z poddaniem, dni płyną im w dobrobycie, a lata mijają w szczęściu. ¹² Niewierni muszą zginąć od dzidy, wyginą z braku rozumu. ¹³ Ludzie zatwardziali gniew chowają, związani nie chcą ratunku; ¹⁴ wyginą za dni młodości, a życie ich godne pogardy*. ¹⁵ Biednego On ratuje przez nędzę, cierpieniem otwiera mu uszy*. ¹⁶ I ciebie chce On wybawić z nieszczęść, przed tobą jest dal, nie cieśnina, i stół opływający tłuszczem. ¹⁷ Lecz ty osądzasz jak niewierny*. Dosięgną cię prawa i sądy. ¹⁸ Strzeż się, by cię nie zwiodła obfitość i nie zmylił hojny okup. ¹⁹ * Czy skłoni Mocarza twój krzyk bólu, choćbyś wytężył swe siły? ²⁰ Spróbuj nie wzdychać do nocy, w której odchodzą najbliżsi. ²¹ Strzeż się, a zła unikaj! Przez nie dosięgła cię nędza. ²² Wielki jest Bóg w swej wszechmocy, któż takim mistrzem jak On? ²³ Kto Jego drogę chce zganić? Kto powie: "Źle uczyniłeś"? ²⁴ Staraj się chwalić Jego dzieła*, gdy o nich się pieśni układa. ²⁵ Ogląda je każdy z radością, choć widzi je tylko z daleka. ²⁶ Wielki jest Bóg, choć nieznany*, lat Jego nikt nie policzy. ²⁷ On krople wody podnosi i mgłę na deszcz skrapla*, ²⁸ one płyną z nieba wysoko, obficie spływają na ludzi*. ²⁹ A kto pojmuje warstwę chmur i huk [niebieskiego] namiotu?* ³⁰ On, Najwyższy, ogniem zieje i zakrywa podstawy morza. ³¹ Tak utrzymuje* ludzi i żywność im daje obficie. ³² Błyskawicą zbrojne ma ręce, wskazuje jej cel oznaczony, ³³ głos przeciw niemu wydaje: zazdrosny gniew na nieprawość*.
37 ¹ A na to drży moje serce, zda się, że z piersi wyskoczy. ² Tego huku pilnie słuchajcie, grzmotu, co z ust Jego wychodzi. ³ Pod całym niebem latać każe błyskawicy, po krańce ziemi jej światło. ⁴ Potem nastaje huk straszny, to grzmot zesłał Wszechmocny; nie wstrzymał go, bo ciągle go słychać. ⁵ A Bóg cudownie grzmi swoim głosem, działając cuda niepojęte. ⁶ Śniegowi mówi: "Padaj na ziemię!", ulewie i deszczowi: "Bądźcie mocne!" ⁷ Ludzi zamyka po domach, by każdy rozważał* Jego dzieła. ⁸ Zwierzęta zaszyte w kryjówkach nocują w swych legowiskach. ⁹ Burza przychodzi z komory*, zima [nadciąga] z północy, ¹⁰ mróz dany z tchnienia Bożego i lodem ścięta powierzchnia wody. ¹¹ Blask Jego chmury rozpędza, słońce rozprasza obłoki. ¹² Tu i tam ono krąży, idzie, by spełnić zlecenia. Wszystkie nakazy [wykona] na całej powierzchni ziemi, ¹³ jako upomnienie czy łaska lub jako miłosierdzie wysłane*. ¹⁴ Posłuchaj, Hiobie, zaczekaj! A cuda Boże zrozumiesz*. ¹⁵ Czy wiesz, jak Bóg rozkazuje, jak świeci z chmur błyskawicą? ¹⁶ Czy wiesz, jak w powietrzu mgły wiszą? Te cuda są pełne mądrości. ¹⁷ Ubranie twoje gorące, gdy ziemia spoczywa bez wiatru. ¹⁸ Potrafisz z Nim niebiosa rozciągać, twarde jak lustro z metalu? ¹⁹ Poucz nas, co Mu odpowiedzieć, w ciemności nie możemy się bronić*. ²⁰ Czy trzeba Mu zgłosić: "Chcę mówić"? Musi Mu człowiek powiedzieć, że ginie?* ²¹ Nie widać teraz światłości, jaśnieje poza chmurami. Zawieje wiatr i je rozpędzi. ²² Z północy przychodzi blask złoty*, to Boga straszliwy majestat. ²³ Wszechmocny jest - któż Go dosięże? Pełen potęgi, świętości, bogaty w prawość, nie w ucisk*. ²⁴ Stąd Go się ludzie lękają. Nie zważa na wszystkich mądrych sercem».