Joz 13,1-17,18

PODZIAŁ ZIEMI OBIECANEJ
PRZEGLĄD WALK O PALESTYNĘ
Kraj pozostały do zdobycia
13 1 Gdy Jozue zestarzał się i był w podeszłym wieku, rzekł Pan do niego: «Jesteś stary, w podeszłym wieku, a pozostał jeszcze znaczny kraj do zdobycia. 2 Oto ten kraj pozostaje: wszystkie okręgi Filistynów i cały Geszur, 3 od Szichoru, na granicy Egiptu, aż do granicy Ekronu na północy uważa się za kraj kananejski; [kraje] pięciu władców filistyńskich z Gazy, Aszdodu, Aszkelonu, Gat i Ekronu oraz Awwici, 4 na południu cały kraj Kananejczyków i od Ary*, należącej do Sydończyków aż do Afeka i granicy Amorytów. 5 Następnie kraj Giblitów* i cały Liban na wschodzie od Baal-Gad u stóp góry Hermonu, aż do Wejścia do Chamat. 6 Wszystkich mieszkańców gór od Libanu aż do Misrefot-Maim, wszystkich Sydończyków Ja sam wypędzę sprzed Izraelitów. Tymczasem podziel kraj losem między Izraelitów na dziedzictwo, jak ci rozkazałem. 7 Teraz podziel ten kraj jako dziedzictwo między dziewięć pokoleń i pół pokolenia Manassesa: <od Jordanu aż do Wielkiego Morza na zachodzie ty im rozdasz; Wielkie Morze będzie ich granicą>»*.
Pokolenia zajordańskie*
8 Druga połowa pokolenia Manassesa, a z nią Rubenici i Gadyci otrzymali swoje dziedzictwo, które Mojżesz im nadał na wschód za Jordanem: <Mojżesz, sługa Pana, im dał:> 9 od Aroeru, położonego na brzegu potoku Arnon, i od miasta, które jest w środku doliny, cały płaskowyż od Medeby do Dibonu; 10 i wszystkie miasta Sichona, króla Amorytów, który panował w Cheszbonie, aż do granicy Ammonitów. 11 Następnie Gilead i krainę Geszurytów i Maakkatytów z całym [łańcuchem] góry Hermonu i całym Baszanem aż do Salka; 12 a w Baszanie całe królestwo Oga, który panował w Asztarot i w Edrei i był ostatnim potomkiem Refaitów. Mojżesz zwyciężył ich i wydziedziczył. 13 Lecz Izraelici nie wypędzili Geszurytów i Maakatytów, dlatego Geszuryci i Maakatyci utrzymali się wśród Izraela aż do dnia dzisiejszego. 14 Tylko pokoleniu Lewiego nie dano żadnego dziedzictwa: ofiary spalane dla Pana, Boga Izraela, są jego dziedzictwem, jak to on sam oznajmił*.
Pokolenie Rubena
15 Mojżesz dał pokoleniu potomków Rubena część odpowiednio do ich rodów. 16 Otrzymali więc ziemię od Aroeru na brzegu potoku Arnon i od miasta w środku doliny i cały płaskowyż aż do Medeby, 17 Cheszbon ze wszystkimi miastami położonymi na wyżynie: Dibon, Bamot-Baal i Bet-Baal-Meon, 18 Jahsa, Kedemot, Mefaa, 19 Kiriataim, Sibma, Seret-Haszszachar na górze równiny*, 20 Bet-Peor, zbocza Pisga, Bet-Hajeszimot, 21 wszystkie miasta płaskowyżu i całe królestwo Sichona, króla amoryckiego, panującego w Cheszbonie, którego zwyciężył Mojżesz, a również książąt Madian: Ewi, Rekem, Sur, Chur i Reba, lenników Sichona, zamieszkałych w kraju. 22 Również wróżbitę Balaama, syna Beora, wraz z innymi ofiarami walki zabili Izraelici mieczem. 23 Granicą ziemi synów Rubena był Jordan. Takie jest dziedzictwo synów Rubena według ich rodów oraz ich miasta z przyległymi wioskami.
Pokolenie Gada
24 Mojżesz dał jedną część pokoleniu potomków Gada, odpowiednio do ich rodów. 25 Otrzymali w dziedzictwie: Jazer i wszystkie miasta Gileadu, połowę kraju synów Ammona aż do Aroeru, leżącego naprzeciw Rabby, 26 i od Cheszbonu aż do Ramat-Mispa i Betonim oraz od Machanaim do granicy Lo-Debar, 27 a w dolinie Bet-Haram, Bet-Nimra, Sukkot i Safon, resztę królestwa Sichona, króla Cheszbonu, Jordan i jego okolice aż do krańców morza Kinneret po wschodniej stronie Jordanu. 28 Takie jest dziedzictwo potomków Gada według ich rodów oraz ich miasta z przyległymi wioskami.
Połowa pokolenia Manassesa
29 Mojżesz dał część połowie pokolenia Manassesa <i to przypadło połowie pokolenia Manassesa> odpowiednio do ich rodów. 30 Otrzymali w dziedzictwie ziemie od Machanaim, cały Baszan, całe królestwo Oga, króla Baszanu, i wszystkie Osiedla Jaira w Baszanie, sześćdziesiąt miast. 31 Połowa Gileadu, Asztarot i Edrei, miasta królestwa Oga w Baszanie przypadły potomkom Makira, syna Manassesa, a raczej połowie potomków Makira według ich rodów. 32 Taki jest podział dziedzictwa dokonany przez Mojżesza na stepach Moabu, z drugiej strony Jordanu, na wschód od Jerycha. 33 Pokoleniu Lewiego nie dał Mojżesz dziedzictwa. Pan, Bóg Izraela, jest ich dziedzictwem, jak to sam im oznajmił.
PIERWSZY PODZIAŁ W GILGAL*
Wprowadzenie
14 1 Oto co otrzymali w dziedzictwie Izraelici w kraju Kanaan, co im przeznaczyli w dziedzictwie kapłan Eleazar i Jozue, syn Nuna, i naczelnicy szczepów pokoleń izraelskich. 2 Podział dokonany został losem, tak jak Pan rozkazał przez Mojżesza, dla dziewięciu i pół pokoleń, 3 ponieważ dla dwu i pół pokolenia Mojżesz przeznaczył dziedzictwo za Jordanem, lecz dla lewitów nie wyznaczył dziedzictwa pośród nich. 4 Synowie Józefa tworzyli dwa pokolenia: Manassesa i Efraima. Lewitom nie nadano żadnego działu w ziemi, a tylko niektóre miasta do zamieszkania i przyległe pastwiska dla bydła i stad. 5 Jak Pan rozkazał Mojżeszowi, tak postąpili Izraelici przy podziale kraju.
Dział Kaleba
6 Wtedy synowie Judy przyszli do Jozuego w Gilgal, a Kenizzyta Kaleb*, syn Jefunnego, rzekł do niego: «Ty wiesz, co Pan powiedział do Mojżesza, męża Bożego, o mnie i o tobie w Kadesz-Barnea. 7 Czterdzieści lat miałem, gdy Mojżesz, sługa Pana, wysłał mnie z Kadesz-Barnea, abym zbadał kraj; i przyniosłem mu wiadomości zgodnie z moim sumieniem. 8 A gdy moi bracia, którzy wyruszyli ze mną, przerazili serce ludu, ja poszedłem całkowicie za Panem, Bogiem moim. 9 Owego dnia Mojżesz przysiągł: Na pewno ziemia, na której stanęła twoja noga, przypadnie tobie i potomkom twoim w wiecznym dziedzictwie, ponieważ byłeś wierny Panu, Bogu mojemu. 10 I teraz, patrz, Pan zachował mnie przy życiu, jak przyrzekł. Już czterdzieści pięć lat minęło, jak Pan oświadczył to Mojżeszowi, gdy Izrael wędrował wtedy przez pustynię. Obecnie mam osiemdziesiąt pięć lat, 11 lecz jeszcze dziś jestem silny jak w owym dniu, gdy mnie Mojżesz wysłał. Jak dawniej, tak i dzisiaj mam tę samą siłę, aby walczyć, aby wyruszyć naprzód lub wrócić. 12 Daj mi więc tę górę, którą Pan przyrzekł mi owego dnia. Ty sam słyszałeś w owym dniu, że Anakici tam mieszkają, a miasta są wielkie i umocnione. Jeśli Pan jest ze mną, zdobędę je, jak mi to Pan przyrzekł». 13 Jozue pobłogosławił Kaleba, syna Jefunnego, i dał mu w dziedzictwo Hebron. 14 Dlatego należy Hebron jako dziedzictwo do Kaleba, syna Jefunnego, Kenizzyty, aż do dnia dzisiejszego, bo poszedł on całkowicie za Panem, Bogiem Izraela. 15 Hebron miało pierwotnie nazwę Kiriat-Arba. Arba był największym mężem wśród Anakitów. I kraj zaznał pokoju od wojny.
Pokolenie Judy
15 1 Pokolenie potomków Judy otrzymało losem swój dział według rodów ku granicy Edomu na pustyni Sin na południe, aż do najdalszych krańców południowych. 2 Ich granica południowa biegła od południowego krańca Morza Słonego, od wybrzeża zatoki południowej 3 i kierowała się dalej na południe od Wzgórza Skorpionów, przechodziła przez Sin i szła na południe do Kadesz-Barnea, stąd do Chesron, wznosiła się ku Addarowi i zwracała się do Karkaa; 4 dalej przechodziła przez Asmon, dosięgała Potoku Egipskiego i kończyła się nad brzegiem morza: Taka będzie wasza granica południowa*. 5 Granicą wschodnią było Morze Słone aż do ujścia Jordanu. Granica po stronie północnej rozpoczynała się od zatoki morza przy ujściu Jordanu, 6 po czym ciągnęła się do Bet-Chogla, przechodziła na północy do Bet-Araba i wznosiła się do Kamienia Bohana, potomka Rubena. 7 Następnie granica biegła w górę do Debiru od doliny Akor i zwracała się ku północy do Gilgal, naprzeciw wyżyny Adummim, położonej na południe od strumienia; dalej granica dochodziła do wód En-Szemesz i kończyła się przy źródle En-Rogel. 8 Następnie granica wznosiła się doliną Ben-Hinnom na południe od grzbietu gór Jebusyty, to jest Jerozolimy*, wchodziła na szczyt góry leżącej naprzeciw doliny Hinnom od zachodu i na krańcu północnym doliny Refaim. 9 Ze szczytu góry biegła granica aż do źródła wód Neftoach i prowadziła do miast góry Efron. Dalej granica zwracała się do Baali, czyli Kiriat-Jearim. 10 Z Baali granica skłaniała się ku zachodowi do góry Seir i przechodziła przez zbocze północne góry Jearim, to jest Kesalon, zstępowała do Bet-Szemesz i przechodziła przez Timnę, 11 następnie granica dosięgała północnego grzbietu Ekronu, potem granica zwracała się do Szikron, przechodziła przez górę Baali, zbliżała się do Jabneel i kończyła się nad morzem. 12 Granicą zachodnią było Wielkie Morze ze swym wybrzeżem. Taka była granica dokoła ziemi potomków Judy według ich rodów.
Kalebici zajmują terytorium Hebronu
13 Kaleb, syn Jefunnego, otrzymał dział pośród potomków Judy, zgodnie z poleceniem Pana, danym Jozuemu: Kiriat-Arba, główne miasto* Anakitów, czyli Hebron. 14 Kaleb wypędził stąd trzech synów Anaka: Szeszaja, Achimana i Talmaja*. 15 * Stamtąd wyruszył przeciwko mieszkańcom Debiru - nazwa Debiru brzmiała przedtem Kiriat-Sefer. 16 Wtedy właśnie powiedział Kaleb: «Temu, kto zdobędzie Kiriat-Sefer i zajmie je, dam moją córkę Aksę za żonę». 17 Zdobył je Otniel, syn Kenaza, brata Kaleba, i ten dał mu za żonę swoją córkę, Aksę. 18 Gdy ona przybyła, skłoniła swego męża, by prosił jej ojca o pole. Następnie zsiadła z osła, a Kaleb ją zapytał: «Czego sobie życzysz?» 19 Wtedy odrzekła: «Okaż mi łaskę przez dar! Skoro mi dałeś ziemię Negeb, dajże mi źródła wód». I dał jej źródła na wyżynie i źródła na nizinie. 20 Takie było dziedzictwo pokolenia synów Judy według ich rodów.
Wykaz miejscowości pokolenia Judy
21 Miasta na krańcu pokolenia Judy, ku granicy Edomu w Negebie, były następujące: Kabseel, Eder, Jagur, 22 Kina, Dimona, Adada*, 23 Kedesz, Chasor, Jitnan, 24 Zif, Telam, Bealot, 25 Chasor-Chadatta, Keriot-Chesron, czyli Chasor, 26 Amam, Szema, Molada, 27 Chasar-Gadda, Cheszmon, Bet-Pelet, 28 Chasar-Szual, Beer-Szeba, Bizjota i jego miasta zależne, 29 Baala, Ijjim, Esem, 30 Eltolad, Kesil, Chorma, 31 Siklag, Madmana, Sansanna, 32 Lebaot, Szilchim, En-Rimmon. Wszystkich miast dwadzieścia dziewięć z przyległymi wioskami. 33 W Szefeli: Esztaol, Sora, Aszna, 34 Zanoach, En-Gannim, Tappuach, Ha-enam, 35 Jarmut, Adullam, Soko, Azeka, 36 Szaaraim, Aditaim, Ha-gedera, Gederotaim: czternaście miast z przyległymi wioskami. 37 Senan, Chadasza, Migdal-Gad, 38 Dilan, Mispe, Jokteel, 39 Lakisz, Boskat, Eglon, 40 Kabon, Lachmas, Kitlisz, 41 Gederot, Bet-Dagon, Naama, Makkeda: szesnaście miast z przyległymi wioskami. 42 Libna, Eter, Aszan, 43 Jiftach, Aszna, Nesib, 44 Keila, Akzib, Maresza: dziewięć miast z przyległymi wioskami. 45 Ekron z przynależnymi miastami i wioskami, 46 z Ekronu aż do morza, wszystkie miasta po stronie Aszdodu wraz z ich wioskami. 47 Aszdod z przynależnymi miastami i wioskami, Gaza wraz z przynależnymi do niej miastami i wioskami aż do Potoku Egipskiego i Wielkiego Morza, które jest granicą. 48 W górach: Szamir, Jattir, Soko, 49 Danna, Kiriat-Sanna, czyli Debir, 50 Anab, Esztemo, Anim, 51 Goszen, Cholon, Gilo: jedenaście miast z przyległymi wioskami. 52 Arab, Duma, Eszan, 53 Janum, Bet-Tappuach, Afeka, 54 Chumta, Kiriat-Arba, czyli Hebron, Sijor: dziewięć miast z przyległymi wioskami. 55 Maon, Karmel, Zif, Jutta, 56 Jizreel, Jokdeam*, Zanoach, 57 Hakkain, Gibea, Timna: dziesięć miast z przyległymi wioskami. 58 Chalchul, Bet-Sur, Gedor, 59a Maarat, Bet-Anot, Eltekon: sześć miast z przyległymi wioskami. 59b <Tekoa, Efrata czyli Betlejem, Peor, Etam, Kulon, Tatam, Sores, Kerem, Gallim, Manocho: jedenaście miast z przyległymi wioskami>*. 60 Kiriat-Baal, czyli Kiriat-Jearim, i Rabba: dwa miasta z przyległymi wioskami. 61 Na pustyni: Bet-Haaraba, Middin, Sekaka, 62 Nibszan, Ir-Hammelach i Engaddi: sześć miast z przyległymi wioskami. 63 Potomkowie Judy nie mogli jednak wypędzić Jebusytów, mieszkających w Jerozolimie; jeszcze dziś mieszkają Jebusyci obok potomków Judy.
Pokolenie Efraima
16 1 Dział potomków Józefa po stronie wschodniej rozciągał się od Jordanu naprzeciw Jerycha; przez pustynię od Jerycha granica wznosiła się ku wzgórzom do Betel; 2 po czym prowadziła od Betel do Luz i skręcała ku posiadłościom Arkijczyków w Atarot, 3 następnie obniżała się ku zachodowi do ziemi Jafletytów i granicy dolnego Bet-Choron i aż do Gezer, gdzie dosięgała morza. 4 Takie było dziedzictwo synów Józefa: Manassesa i Efraima. 5 Dział potomków Efraima według ich rodów był następujący: granicą ich posiadłości na wschodzie było Atrot-Addar aż do górnego Bet-Choron, 6 po czym granica biegła aż do morza [przez Gezer]. Od Hammikmetat na północy zwracała się granica ku wschodowi przez Taanat-Szilo i biegła dalej na wschód do Janocha. 7 Z Janocha opuszczała się do Atarot i Naara, przechodziła koło Jerycha i kończyła się nad Jordanem. 8 Z Tappuach biegła granica na zachód do potoku Kana i dochodziła do morza. Takie było dziedzictwo pokolenia Efraima według ich rodów; 9 prócz tego synowie Efraima posiadali miasta oddzielne w pośrodku dziedzictwa synów Manassesa, wszystkie te miasta z przyległymi wioskami. 10 Ale nie mogli oni wypędzić Kananejczyków, zamieszkujących Gezer, i Kananejczycy pozostali pośród Efraima aż po dzień dzisiejszy, jako robotnicy pracujący przymusowo.
Pokolenie Manassesa
17 1 A oto dział wylosowany dla pokolenia Manassesa, który był pierworodnym Józefa. Makir, pierworodny Manassesa, ojciec Gileada, ponieważ był wojownikiem, otrzymał Gilead i Baszan. 2 Dział otrzymali też pozostali synowie Manassesa według ich rodów: synowie Abiezera, synowie Cheleka, synowie Asrijela, synowie Sychema, synowie Chefera i synowie Szemida, potomkowie męscy Manassesa, syna Józefa, według ich rodów. 3 * Selofchad, syn Chefera, syna Gileada, syna Makira, syna Manassesa, nie miał synów, a tylko córki, które nazywały się: Machla, Noa, Chogla, Milka i Tirsa. 4 One wystąpiły przed Eleazarem kapłanem i przed Jozuem, synem Nuna, i przed książętami, mówiąc: «Pan rozkazał Mojżeszowi, aby wyznaczył nam dziedzictwo pośród naszych braci». Dano im więc dziedzictwo zgodnie ze słowami Pana, wśród braci ich ojca. 5 Miał przeto Manasses dziesięć działów, oprócz ziemi Gilead i Baszan, leżącej po drugiej stronie Jordanu. 6 Ponieważ córki Manassesa otrzymały dziedzictwo pośród jego potomków, ziemia Gilead przypadła innym potomkom Manassesa. 7 Granica Manassesa ciągnęła się od strony Asera do Mikmetat, położonego na wschód od Sychem, i szła na prawo <ku Jaszib>* przy źródle Tappuach. 8 Okolica Tappuach należała do Manassesa, ale Tappuach na granicy Manassesa należało do Efraima. 9 Granica schodziła do potoku Kana (na południe od potoku były miasta efraimskie, prócz tych, które miał Efraim, wśród miast Manassesa, a ziemia Manassesa znajdowała się na północ od potoku) i biegła ku morzu. 10 Ziemia położona na południe należała do Efraima, na północ zaś - należała do Manassesa, a granicą było morze. Z Aserem graniczyli na północy, a z Issacharem na wschodzie. 11 Manasses w działach Issachara i Asera posiadał Bet-Szean z przynależnymi miejscowościami, Jibleam z przynależnymi miejscowościami, mieszkańców Dor z przynależnymi miejscowościami, mieszkańców Endor z przynależnymi miejscowościami, mieszkańców Tanak i mieszkańców Megiddo z przynależnymi miejscowościami oraz trzecią część Nafat. 12 Nie mogli jednak synowie Manassesa wziąć w posiadanie tych miast i dlatego Kananejczycy pozostali w tym kraju. 13 Gdy Izraelici stali się silniejsi, zmusili Kananejczyków do robót publicznych, lecz ich nie wypędzili.
Potomkowie Józefa zajmują lasy
14 Potomkowie Józefa wystąpili do Jozuego oświadczając: «Dlaczego wyznaczyłeś mi jeden tylko los i jeden dział, chociaż stanowię lud liczny, bo tak aż dotąd błogosławi mi Pan?» 15 Jozue odpowiedział im: «Jeśli stanowisz tak liczny lud, wejdź do krainy zalesionej i wykarczuj ją sobie w ziemi Peryzzytów i Refaitów, skoro na górze Efraima jest ci za ciasno». 16 Wtedy odpowiedzieli potomkowie Józefa: «Góra nam nie wystarcza, lecz wszyscy Kananejczycy, mieszkający w nizinie, mają rydwany żelazne, podobnie mieszkający w Bet-Szean i w przynależnych miejscowościach, jak i w dolinie Jizreel». 17 Odpowiedział Jozue domowi Józefa, Efraimowi i Manassesowi: «Ty jesteś ludem licznym i masz wielką siłę. Otrzymałeś tylko jeden los. 18 Otrzymałeś kraj górzysty i zalesiony: powinieneś go wykarczować i jego granice zająć, Kananejczyków zaś musisz wypędzić, chociaż posiadają rydwany żelazne i są silni».


Przypisy

13,1 - Joz 13, 1-5 Filistea i Fenicja nigdy nie stały się izraelskimi.
13,4 - Tekst popr.: hebr. "od groty". Ara jest dzisiejszym Chirbet Ara, na drodze Megiddo-Cezarea.
13,5 - "Giblici" - mieszkańcy miasta Gebal czyli Byblos (1 Krl 5,32; Ez 27,9); "Wejście do Chamat" - zob. Lb 13,21.
13,7 - "Od Jordanu... granicą" dod. za LXX.
13,8 - Wkrótce obszary te ulegną zmianie wskutek naporu Ammonitów i Moabitów.
13,14 - Por. Lb 18,20-24; Pwt 10,8n; Pwt 18,1n.
13,19 - Dosł.: "na górze doliny". Jedni uzupełniają "Arnonu", inni różnie poprawiają.
14,1 - Rozdziały te tworzą jeden opis geograficzny na podstawie licznych dokumentów (por. błogosławieństwo Jakuba: Rdz 49, i Mojżesza: Pwt 33).
14,6 - Zasymilował się on z Judą. Zob. Joz 15,13-19 (por. Rdz 36,11.42; Lb 13,6; Lb 14,6; Lb 32,12; Lb 34,19).
15,4 - Wiersz zaczerpnięty z Lb 34,3.6n. Wg LXX: "ich".
15,8 - Starożytna Jerozolima została zdobyta dopiero przez Dawida (por. 2 Sm 5,6-9).
15,13 - Popr. wg LXX.
15,14 - Por. Lb 13,22; Sdz 1,10.
15,15 - (Joz 15,15-19) - Powtarza Sdz 1,11-15.
15,22 - Inni popr.: "Areara".
15,56 - Inni wg 1 Krn 2,44 popr.: "Jorkeam".
15,59b - Ta część wiersza została dodana przez LXX.
17,3 - (Joz 17,3-6) - Por. Lb 26,33; Lb 27,1-11; Lb 36,1-10.
17,7 - Inni tłum.: "ku mieszkającym".

Zobacz rozdział