Jr 25

PRZECIW FAŁSZYWYM PROROKOM
Babilończycy - narzędziem kary
25 1 Słowo skierowane do Jeremiasza o całym narodzie judzkim w czwartym roku [panowania] Joakima, syna Jozjasza, króla judzkiego <to jest pierwszego roku Nabuchodonozora, króla Babilonii>*. 2 Prorok Jeremiasz wypowiedział je do całego narodu judzkiego i do wszystkich mieszkańców Jerozolimy: 3 «Począwszy od trzynastego roku [panowania] Jozjasza*, syna Amona, króla judzkiego, aż do dnia dzisiejszego, przez dwadzieścia trzy lata kierował Pan słowo do mnie, ja zaś mówiłem do was niestrudzenie, a wy nie słuchaliście. 4 Pan posyłał wam wszystkie swoje sługi, proroków, bez przerwy, a wy nie słuchaliście ani nie nadstawialiście uszu, by słuchać. 5 Słowa te brzmiały: Niech każdy porzuci swoje przewrotne postępowanie, złe uczynki, a będziecie mogli pozostać w ziemi, jaką dał Pan wam i waszym przodkom od dawna i na zawsze. 6 Nie chodźcie za obcymi bogami, by im służyć i cześć oddawać, ani nie pobudzajcie Pana do gniewu uczynkami waszych rąk, a nie sprowadzę na was nieszczęścia. 7 Ale nie usłuchaliście Mnie <wyrocznia Pana - pobudzając Mnie do gniewu uczynkami waszych rąk ku waszej własnej zgubie>*». 8 Dlatego to mówi Pan Zastępów: «Ponieważ nie usłuchaliście moich słów, 9 oto poślę, by przyprowadzić wszystkie pokolenia północy - wyrocznia Pana - i Nabuchodonozora, króla Babilonu, mojego sługę*. Sprowadzę ich przeciw temu krajowi, przeciw jego mieszkańcom i przeciw wszystkim narodom dokoła. Wypełnię na nich klątwę, uczynię z nich przedmiot grozy, pośmiewisko i wieczną ruinę. 10 Sprawię, że ustanie wśród nich głos wesela, głos radości, głos oblubieńca i głos oblubienicy, terkot żaren i światło lampy. 11 Cały ten kraj zostanie spustoszony i opuszczony, a narody będą służyć królowi babilońskiemu przez siedemdziesiąt lat*. 12 A po upływie siedemdziesięciu lat ukarzę króla Babilonu i ten naród - wyrocznia Pana - ich grzechy i kraj babiloński; zamienię go na wieczne pustkowie. 13 * Wypełnię na tym kraju wszystkie swoje słowa, które wypowiedziałem przeciw niemu: wszystko, co zostało napisane w tej księdze, co prorokował Jeremiasz przeciw wszystkim narodom. 14 Także i ich zmuszą do uległości wielkie narody i wielcy królowie, odpłacając im stosownie do ich czynów i uczynków ich rąk».
Zapowiedź kary na narody obce
15 * To powiedział do mnie Pan, Bóg Izraela: «Weź z mojej ręki kubek wina <to jest gniewu>* i daj je do picia wszystkim narodom, do których cię posyłam. 16 Niech piją, zataczają się i szaleją <przed mieczem, który poślę między nich>*». 17 Wziąłem więc kubek z ręki Pana i napoiłem wszystkie narody, do których mnie posłał Pan: 18 Jerozolimę, miasta judzkie, ich królów i przywódców, by uczynić z nich pustkowie, przedmiot grozy, pośmiewiska i przekleństwa, jak to jest dzisiaj; 19 faraona, króla egipskiego i jego sługi, jego przywódców i cały jego naród; 20 wszystkie różnorodne narody i wszystkich królów ziemi Us*, wszystkich królów ziemi filistyńskiej, Aszkelon, Gazę, Ekron i to, co pozostało z Aszdodu*; 21 Edom, Moab i synów Ammona, 22 wszystkich królów Tyru i wszystkich królów Sydonu oraz wszystkich królów zamorskich wysp*; 23 Dedan, Tema, Buz* i wszystkich, którzy przycinają włosy na skroniach*; 24 wszystkich królów Arabii i wszystkich królów różnorodnych ludów, mieszkających na pustyni; 25 wszystkich królów Zimri*, wszystkich królów Elamu* i wszystkich królów Medii; 26 wszystkich królów północy, bliskich i dalekich, jednych po drugich; wszystkie królestwa, jakie są na powierzchni ziemi; <król zaś Szeszak będzie pił po nich>*. 27 «Powiesz im: To mówi Pan Zastępów, Bóg Izraela: Pijcie i upijajcie się; wymiotujcie i padajcie, nie mogąc powstać wobec miecza, który poślę między was. 28 Jeżeli zaś się zdarzy, że nie będą chcieli wziąć kubka z twej ręki, by pić, powiesz im: To mówi Pan Zastępów: Musicie wypić! 29 Bo oto od miasta, na którym wzywano mojego imienia, rozpoczynam karę, a wy mielibyście pozostać nie ukarani? Nie ujdziecie kary, lecz raczej miecz powołam przeciw wszystkim mieszkańcom ziemi - wyrocznia Pana Zastępów. 30 Ty zaś będziesz im prorokował wszystkie te słowa i powiesz im: Pan grzmi z wysoka i ze swego świętego przybytku głos wydaje; grzmi potężnie przeciw swemu pastwisku*, krzyk podnosi, jak tłoczący prasę do wina. Do wszystkich mieszkańców ziemi 31 dochodzi wrzawa, aż do krańców ziemi; albowiem Pan prowadzi spór z narodami, pozywa przed sąd* wszelkie ciało, występnych oddaje na pastwę miecza - wyrocznia Pana. 32 To mówi Pan Zastępów: Oto nieszczęście ogarnia naród po narodzie, zrywa się wielka burza z krańców ziemi. 33 W tym dniu będzie [wielu] zabitych przez Pana od krańca do krańca ziemi. Nikt nie będzie ich opłakiwał ani zbierał, ani grzebał; pozostaną jako nawóz na powierzchni ziemi. 34 Podnieście lament, pasterze, i krzyczcie! Tarzajcie się w prochu*, przewodnicy trzody! Nadeszły bowiem dni waszej rzezi i padniecie jak wybrane owce. 35 Nie ma ucieczki dla pasterzy ani ocalenia dla przewodników trzody. 36 Rozlega się krzyk pasterzy i lament przewodników trzody, bo Pan pustoszy ich pastwisko. 37 Niszczeją spokojne pastwiska od płonącego gniewu Pańskiego. 38 Lew opuścił swą kryjówkę, bo jego kraj stał się pustkowiem*, z powodu niszczycielskiego miecza i z powodu palącego gniewu Pańskiego».


Przypisy

25,1 - Glosa chronologiczna. Chodzi o r. 605/604, który był rokiem wstąpienia na tron Nabuchodonozora.
25,3 - Por. Jr 1,2.
25,7 - Późniejszy dodatek, którego brak w LXX.
25,9 - Por. Jr 27,6; Jr 43,10. Król babiloński będzie narzędziem wykonania kary w ręku Bożym; po wypełnieniu swego zadania zostanie i on ukarany (w. 12).
25,11 - Liczba siedemdziesiąt oznacza długi okres, niekoniecznie pokrywający się z siedemdziesięciu latami słonecznymi. W apokaliptyce odgrywa ona wielką rolę - por. Dn 9,20-27 z przypisem.
25,13 - Późniejszy dodatek.
25,15 - Symboliczna wizja pojenia narodów kubkiem gniewu Bożego (Jr 49,12; Lm 4,21; Iz 51,17.22; Ha 2,16) zapowiada karę na narody obce. Ta część rozdziału łączyła się ściśle z szeregiem proroctw przeciw narodom obcym (',15"> Glosa.
25,16 - Słowa dodane z w. 27b.
25,20 - "Ziemia Us" (por. Rdz 10,23; 1 Krn 1,17), ojczyzna Hioba, leżała prawdopodobnie w kraju Edomitów. "Aszdod" - po zdobyciu przez faraona w VII w. miasto znacznie podupadło.
25,22 - Wyspy na Morzu Śródziemnym oraz kolonie fenickie na tym obszarze.
25,23 - Szczepy północnoarabskie. Zwyczaj podcinania włosów na skroniach właściwy był Beduinom zamieszkałym w Arabii (por. przypis do Jr 9,25).
25,25 - "Zimri" - nieznany już w starożytności naród. "Elam" - kraj na wschód od Babilonii.
25,26 - "Szeszak" - późniejszy dodatek kryptograficzny. Zamienia on kolejne litery alfabetu na odpowiednie, brane od końca: alef na taw, bet na szin itd. (stąd nazwa "atbasz"). Jeżeli zamienić w opisany sposób litery, otrzymamy "Babel", tj. Babilon.
25,30 - Ziemi judzkiej.
25,31 - Prorocy w swych karcących mowach często posługiwali się stylem rozprawy sądowej - por. Jr 2,5nn.
25,34 - Tj. pokutujcie.
25,38 - Por. Jr 4,7. Być może aluzja do plagi lwów w Samarii po deportacji mieszkańców do Asyrii - por. 2 Krl 25,17n.

Zobacz rozdział