Przypisy

8,14 - Por. Mk 1,29-34: Łk 4,38-41.
8,17 - Iz 53,4.
8,18 - Por. Łk 9,57-62.
8,18 - Na wschodnią stronę jeziora Genezaret.
8,20 - Tytuł Syn Człowieczy [aram. bar nasz(a), podczas gdy każdy zwykły człowiek = enasz(a)], przypisywał sobie Jezus najczęściej sam, gdy stwierdzał, że posiada szczególną, duchowej natury, władzę, gdy się przedstawiał w roli przyszłego Sędziego lub gdy stosował do siebie proroctwa o Słudze Pańskim. Określenie to przejęte z Dn 7,13 poprzez apokaliptykę żydowską (16 razy w Księdze Henocha), zawiera wszystko, co znamionuje Mesjasza, a nie nasuwa myśli o partykularyzmie żydowskim. Jezus jest Synem Człowieczym, ponieważ w pełni czasów urzeczywistnia królestwo mesjańskie przewidziane przez Dn 7,22.
8,22 - Sens: trzeba iść bezzwłocznie za powołaniem Bożym. Obowiązków zwykłych dopełnią równie dobrze nie powołani - "umarli" wobec głosu Chrystusa.
8,23 - Por. Mk 4,35-41; Łk 8,22-25.
8,28 - Por. Mt 5,1-20; Łk 8,26-39.
8,28 - Gadara - miasto na pd.-wsch. brzegu jeziora. Nazwa ta występuje w rkp w trzech brzmieniach.