Ps 107,1-110,7
KSIĘGA PIĄTA
PSALM 107(106)*
Dziękczynny hymn ocalonych
1 Wysławiajcie Pana, bo dobry,
bo na wieki Jego łaskawość*.
2 Niechaj to mówią odkupieni przez Pana*,
ci, których wybawił z rąk przeciwnika
3 i których zgromadził z obcych krajów,
ze wschodu i zachodu,
z północy i południa.
4 Błądzili na pustyni, na odludziu:
do miasta zamieszkałego nie znaleźli drogi.
5 Cierpieli głód i pragnienie,
i ustawało w nich życie.
6 W swoim ucisku wołali do Pana,
a On ich uwolnił od trwogi.
7 I powiódł ich prostą drogą,
tak że doszli do miasta zamieszkałego.
8 Niech dzięki czynią Panu za Jego miłosierdzie,
za Jego cuda dla synów ludzkich,
9 bo nasycił tego, który jest zgłodniały,
i łaknącego napełnił dobrami*.
10 Siedzieli w ciemnościach i mroku,
uwięzieni nędzą i żelazem*,
11 gdyż bunt podnieśli przeciw słowom Bożym
i pogardzili zamysłem Najwyższego.
12 Trudami przygiął ich serca:
chwiali się, lecz nikt im nie pomógł.
13 I w swoim ucisku wołali do Pana,
a On ich uwolnił od trwogi.
14 I wyprowadził ich z ciemności i mroku,
a ich kajdany pokruszył.
15 Niech dzięki czynią Panu za Jego łaskawość,
za Jego cuda dla synów ludzkich,
16 gdyż bramy spiżowe wyłamał
i skruszył żelazne wrzeciądze*.
17 Chorowali na skutek swoich grzesznych czynów
i nędzę cierpieli przez swoje występki*;
18 obrzydło im całe jedzenie
i byli bliscy bram śmierci.
19 W swoim ucisku wołali do Pana,
a On ich uwolnił od trwogi.
20 Posłał swe słowo, aby ich uleczyć
i wyrwać z zagłady ich życie*.
21 Niech dzięki czynią Panu za Jego łaskawość,
za Jego cuda dla synów ludzkich!
22 I niech składają ofiary dziękczynne,
niech głoszą z radością Jego dzieła!
23 Ci, którzy na statkach ruszyli na morze,
aby uprawiać handel na ogromnych wodach*,
24 ci widzieli dzieła Pana
i Jego cuda wśród głębiny.
25 Powiedział On i wzbudził
wicher burzliwy,
i spiętrzył jego fale.
26 Wznosili się aż pod niebo, spadali aż do głębi;
ich dusza truchlała w nieszczęściu.
27 Zataczali się i chwiali jak pijani,
cała ich mądrość zawiodła.
28 I w swoim ucisku wołali do Pana,
a On ich uwolnił od trwogi.
29 Zamienił burzę w wietrzyk łagodny,
a fale morskie umilkły*.
30 Radowali się z tego, że nastała cisza,
i że On przywiódł ich do upragnionej przystani.
31 Niech dzięki czynią Panu za Jego łaskawość,
za Jego cuda dla synów ludzkich!
32 I niech Go sławią w zgromadzeniu ludu
i na radzie starców niechaj Go chwalą!
33 * Rzeki zamienia On w pustynię,
oazy na ziemię spragnioną,
34 ziemię żyzną na słony ugór
skutkiem niegodziwości jej mieszkańców.
35 Pustynię zamienił w zbiornik wody,
a ziemię suchą w oazę.
36 I tam osiedlił zgłodniałych,
i założyli miasta zamieszkałe.
37 Obsiali pola, zasadzili winnice
i zyskali zbiory owoców.
38 Pobłogosławił im, a bardzo się rozmnożyli,
i dał im bydła niemało.
39 Potem zmalała ich liczba i podupadli
pod naciskiem niedoli i utrapienia.
40 Lecz Ten, który wylewa wzgardę na władców
i każe im błądzić przez puste bezdroża*,
41 podniósł nędzarza z niedoli,
rozmnożył rodziny jak trzody.
42 Pobożni widzą to i radują się,
a wszelka niegodziwość musi zamknąć swe usta.
43 Kto mądry, niech to zachowa,
niech rozważa [dzieła] łaski Pana!
PSALM 108(107)*
Bóg nadzieją swego ludu
1 Pieśń. Psalm. Dawidowy.
2 Gotowe jest serce moje, Boże,
zaśpiewam i zagram.
Zbudź się, chwało moja,
3 zbudź się, harfo i cytro!
Chcę obudzić jutrzenkę.
4 Wśród ludów będę chwalił Cię, Panie,
zagram Ci wśród narodów,
5 bo Twoja łaskawość [sięga] aż do niebios,
a wierność Twoja po chmury.
6 Bądź wywyższony, Boże, ponad niebo,
a Twoja chwała ponad całą ziemię!
7 Aby ocaleli, których miłujesz,
wspomóż nas Twą prawicą i wysłuchaj!
8 Bóg przemówił w swojej świątyni:
«Będę triumfował i podzielę Sychem,
a dolinę Sukkot wymierzę.
9 Do Mnie należy Gilead, do Mnie Manasses,
Efraim jest szyszakiem mojej głowy,
Juda moim berłem.
10 Moab jest dla Mnie misą do mycia;
na Edom but mój rzucę,
nad Filisteą będę triumfował».
11 Któż mnie wprowadzi do miasta warownego?
Któż aż do Edomu mię odprowadzi?
12 Czyż nie Ty, o Boże, nas odrzuciłeś
i już nie wychodzisz, Boże, z naszymi wojskami?
13 Daj nam pomoc przeciw nieprzyjacielowi,
bo ludzkie ocalenie jest zawodne.
14 W Bogu dokonamy czynów pełnych mocy
i On podepcze naszych nieprzyjaciół.
PSALM 109(108)*
Biada przewrotnemu nieprzyjacielowi!
1 Kierownikowi chóru. Dawidowy. Psalm.
Nie milcz, o Boże, którego wychwalam,
2 bo rozwarli na mnie usta niecne i podstępne.
Mówili ze mną językiem kłamliwym,
3 osaczyli mnie nienawistnymi słowami
i bez przyczyny mnie napastowali.
4 * Oskarżali mnie w zamian za miłość moją;
a ja się modliłem.
5 Odpłacili mi złem za dobre
i nienawiścią za moją miłość.
6 Pobudź przeciwko niemu grzesznika,
niech stanie po prawicy jego oskarżyciel!*
7 Gdy go sądzić będą, niech wyjdzie jako przestępca,
niech prośba jego stanie się winą.
8 Niech dni jego będą nieliczne,
a urząd jego niech przejmie kto inny!*
9 * Niechaj jego synowie będą sierotami,
a jego żona niech zostanie wdową!
10 Niech jego dzieci wciąż się tułają i żebrzą,
i niech zostaną wygnane z rumowisk!
11 Niechaj lichwiarz czyha na całą jego posiadłość,
a obcy niech rozdrapią owoc jego pracy!
12 Niech nikt nie okaże mu życzliwości,
niech nikt się nie zlituje nad jego dziećmi!
13 Niech jego potomstwo ulegnie zatracie;
niech w drugim pokoleniu zaginie ich imię!
14 Niech Pan zapamięta winę jego ojców,
niech grzech jego matki nie będzie zgładzony!*
15 Niech zawsze stoją przed Panem
i niech On wykorzeni z ziemi pamięć o nim*,
16 za to, że nie pomyślał, by okazać życzliwość,
lecz prześladował biedaka i nieszczęśliwego,
i w sercu strapionego śmiertelnie.
17 Miłował złorzeczenie: niech się nań obróci;
w błogosławieństwie nie miał upodobania:
niech od niego odstąpi!
18 Niech się odzieje przekleństwem jak szatą;
niech ono przeniknie jak woda do jego wnętrzności*
i jak oliwa [wejdzie] w jego kości!
19 Niech mu będzie jak odzienie, które go okrywa,
i pas, którym stale się opina*.
20 Taką niech mają zapłatę od Pana moi oskarżyciele,
którzy przeciw mnie mówią złe rzeczy.
21 Lecz Ty, Panie, mój Panie,
ujmij się za mną przez wzgląd na Twoje imię;
wybaw mnie, bo łaskawa jest Twoja dobroć.
22 Bo jestem nędzny i nieszczęśliwy,
a serce jest we mnie zranione.
23 Niknę jak cień, co się nachyla*,
strząsają mnie jak szarańczę.
24 Kolana mi się chwieją od postu
i ciało moje schnie bez tłuszczu*.
25 Dla tamtych stałem się urągowiskiem;
widząc mnie potrząsają głowami.
26 Dopomóż mi, Panie, mój Boże;
ocal mnie w swej łaskawości,
27 aby poznali, że to Twoja ręka,
żeś Ty, o Panie, tego dokonał.
28 Niech oni złorzeczą, ale Ty błogosław!
Niech się zawstydzą powstający na mnie,
Twój sługa zaś niechaj się cieszy!
29 Niech moi oskarżyciele odzieją się hańbą,
niech się wstydem okryją jak płaszczem!
30 Chcę wielce dziękować Panu swoimi ustami
i chwalić Go w pośrodku tłumów;
31 bo stanął po prawicy biednego,
aby go wybawić od sądzących jego życie.
PSALM 110(109)*
Chrystus Królem i Kapłanem
1 Dawidowy. Psalm.
Wyrocznia Boga dla Pana mego:
«Siądź po mojej prawicy, aż Twych wrogów położę
jako podnóżek pod Twoje stopy»*.
2 Twoje potężne berło
niech Pan rozciągnie z Syjonu:
«Panuj wśród swych nieprzyjaciół!*
3 Przy Tobie panowanie
w dniu Twej potęgi,
w świętych szatach [będziesz].
Z łona jutrzenki
jak rosę Cię zrodziłem»*.
4 Pan przysiągł
i żal Mu nie będzie:
«Tyś Kapłanem na wieki
na wzór Melchizedeka»*.
5 Pan po Twojej prawicy
zetrze królów w dniu swego gniewu*.
6 Będzie sądził narody,
wzniesie stosy trupów,
zetrze głowy
jak ziemia szeroka*.
7 Po drodze będzie pił ze strumienia,
dlatego głowę podniesie*.
Odsłuchaj
Przypisy
107,1 - Ps 107 Hymn dziękczynny prawdopodobnie pochodzenia liturgicznego (1-32), z zakończeniem dydaktycznym (33-43).107,1 - Zob. Ps 100[99],5 z przypisem.
107,2 - Chodzi o wybawionych z niewoli babilońskiej (Iz 62,12) albo o uwolnionych przez Boga z aktualnych przeciwności i nieszczęść. W. 3 sugeruje znaczenie eschatologicznego zgromadzenia całego Izraela z diaspory.
107,9 - Por. "Magnificat" (Łk 1,53).
107,10 - Wykroczenia przeciw Prawu Bożemu karane były niekiedy więzieniem (jeśli nie podlegały karze śmierci - por. Kpł 24,12; Lb 15,12). Winnych umieszczano w specjalnym budynku (2 Sm 20,3), częściej zaś w nieużywanej cysternie (Jr 38,6; Za 9,11). Tutaj jednak uwięzienie przedstawia raczej obrazowo niewolę babilońską (por. Iz 42,22), gdzie zresztą niektórzy z uprowadzonych trzymani byli także w więzieniu lub pod strażą. Z tej niewoli Pan wybawił uprowadzonych.
107,16 - Por. Iz 45,2.
107,17 - W ST grzech i choroba pozostają w ścisłym związku. Ma ona przedstawiać naocznie i niemal dotykalnie złowrogie skutki grzechu (por. Ps 32[31],1-5; Ps 38[37],3-9; Ps 39[38],12). Sens przenośny choroby - por. Iz 1,5n; Lm 1,13n.
107,20 - Tekst popr. (por. też Ps 147,15[4]; Iz 55,11).
107,23 - Do wdzięczności i dziękczynienia zobowiązani są przede wszystkim podróżni na morzu, uważanym za specjalnie niebezpieczne.
107,29 - Por. Ps 65[64],8; Ps 89[88],10; Jon 1,4-15; Mt 8,26 par.
107,33 - Ta hymnodyczna część psalmu opracowuje motywy zaczerpnięte z Iz (Iz 40-55) i odzwierciedla sytuację grupy żydowskiej po powrocie z niewoli babilońskiej.
107,40 - Por. Hi 12,21-24.
108,1 - Ps 108 Psalm złożony z Ps 57[56],8-12 (ww. 2-6) oraz Ps 60[59],7-14 (ww. 7-14) skupia różne elementy literackie: dziękczynienie (2-6), wyrocznię (8-10), lamentację (7.11-14). W niektórych miejscach poprawiono tekst wg Ps 57[56] i Ps 60[59] (zob. przypisy do tych psalmów).
109,1 - Ps 109 Lamentacja indywidualna z obszernym działem złorzeczeń (6-20), o których zob. przyp. do Ps 54[53],7.
109,4 - Sytuacja Psalmisty podobna jest do Ps 35[34],12-13, szczególnie zaś do Jr 18,20.
109,6 - Hebr. określenie oskarżyciela (satan) przyjęło się później jako imię własne nieprzyjaciela rodu ludzkiego, szatana (por. Hi 1,6). W sądzie oskarżyciel stawał po prawej stronie oskarżonego.
109,8 - Por. Dz 1,20 (cytat wraz z Ps 69[68],26).
109,9 - Wiele motywów złorzeczeń występuje w Jr 18,20-23 (por. w. 4.9.10.14).
109,14 - Nie odpuszczona wina (ta, którą Pan "pamięta") ciążyła nie tylko na bezpośrednim winowajcy, ale i na następnych jego potomkach (por. Wj 20,5), wg zasad odpowiedzialności i solidarności zbiorowej; później zwalczają ten punkt widzenia prorocy, podkreślając odpowiedzialność osobistą (Jr 31,29n; Ez 18,1-32). Tutaj (w. 15a) Psalmista personifikuje niemal winę, przedstawiając ją jako stojącą i stale oskarżającą grzesznika przed Panem (por. w. 17nn).
109,15 - Tekst popr. wg przekł. starożytnych; hebr.: "ich (pamięć)" (por. jednak w. 16nn).
109,18 - To złorzeczenie nawiązuje do ordaliów, czyli sądu Bożego, praktykowanego wobec mężatek podejrzanych o wiarołomstwo; pojono je "gorzką wodą" (por. Lb 5,11-31).
109,19 - Zob. przypis do Ps 73[72],6. Przekleństwo ma przylgnąć do niego całkowicie, tak jak szata do ciała (także w. 29).
109,23 - Por. Ps 102[101],12.
109,24 - Tj. z wycieńczenia.
110,1 - Ps 110 Psalm królewski o charakterze mesjańskim.
110,1 - Psalm zapowiada zajęcie zaszczytnego miejsca po prawicy Ojca przez Chrystusa zmartwychwstałego (Dz 2,34n; Rz 8,34; Hbr 10,12n; 1 P 3,22). Jezus stosuje ten wiersz do siebie, podkreślając swą godność boską i mesjańską (Mt 22,44); przewyższa ona godność nie tylko jakiegokolwiek króla ziemskiego, ale i aniołów (Hbr 1,13). Podnóżki przy tronach były używane na Wschodzie (np. w Egipcie) i przedstawiały niekiedy wizerunki najbardziej znienawidzonych nieprzyjaciół (por. także Ps 89[88],11; Joz 10,24; Iz 51,23).
110,2 - Boski król będzie panował na nowym, odrodzonym Syjonie, zwyciężając otaczających go nieprzyjaciół (2 Sm 8,1nn.8nn; Ps 21[20],9; Ps 45[44],6).
110,3 - Tekst wiersza skażony (hebr. dosł: "Twój naród jest ochoczy (?) w dniu twej potęgi w świętej ozdobie, z łona brzasku już rosa twego dziecięctwa jest Twoja") i niezrozumiały w tradycyjnej postaci. Proponowane brzmienie stanowi próbę odtworzenia myśli autora na podstawie przekł. starożytnych i tradycji rękopisów. Chodzi zapewne o niewymowne zrodzenie Mesjasza-Króla, przedstawione obrazowo (por. Ps 2,7).
110,4 - Starotestamentalna zapowiedź wiecznej godności arcykapłańskiej Chrystusa. Obszerny komentarz do tego daje Hbr (Hbr 5,6.10; Hbr 6,20; Hbr 7,1-28). O samej postaci Melchizedeka zob. Rdz 14,17-20 (z przypisem).
110,5 - Odmiennie niż w w. 1, Pan znajduje się po prawicy Mesjasza - Króla, gromiąc Jego nieprzyjaciół (por. Ps 2,9) lub wspomagając Go (jeśli podmiotem "zetrze" jest Mesjasz).
110,6 - Sąd eschatologiczny nad światem nawiązuje do znanej tematyki prorockiej "dnia Pańskiego" (Ps 21[20],10; Iz 13,9.13; Jl 1,15; Mi 5,14; So 1,14-18).
110,7 - Tekst różnie wyjaśniany: jako aluzja do triumfu Gedeona (Sdz 7,4-6.21-23) lub przenośnie jako czerpanie przez Mesjasza łask Bożych z niewyczerpanego zdroju (Iz 35,6).
Powiązane utwory
Rzekł Pan do Pana mego Mikołaj Gomółka - Ps 110
Dziękujmy Mu za miłość ks. Tomasz Bojasiński - Ps 107[106]
Śpiewnik Archidiecezji Katowickiej; Exsultate Deo - 1-głosowyAdoremu in aeternum Ps 107[106]
Droga do Nieba - 1-głosowyZobacz psalm
- 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150
