Ps 36,1-41,14
KSIĘGA PIERWSZA
PSALM 36(35)*
O przewrotności człowieka i o Bożej Opatrzności
1 Kierownikowi chóru. Dawida, sługi Pańskiego.
2 Nieprawość* mówi do bezbożnika
w głębi jego serca;
bojaźni Boga nie ma przed jego oczyma.
3 Bo jego własne oczy [zbyt] mu schlebiają,
by znaleźć swą winę i ją znienawidzić*.
4 Słowa jego ust to nieprawość i podstęp,
zaniechał mądrości i czynienia dobrze.
5 Na swoim łożu* zamyśla nieprawość,
wkracza na niedobrą drogę,
nie stroni od złego.
6 Łaskawość Twoja, Panie, dosięga nieba,
a Twoja wierność samych obłoków.
7 Twoja sprawiedliwość - jak najwyższe góry;
Twoje wyroki - jak Wielka Otchłań:
niesiesz, Panie, ocalenie ludziom i zwierzętom.
8 Jak cenna jest Twoja łaska,
synowie ludzcy przychodzą do Ciebie*,
chronią się w cieniu Twych skrzydeł:
9 sycą się tłuszczem Twojego domu,
poisz ich potokiem Twoich rozkoszy*.
10 Albowiem w Tobie jest źródło życia
i w Twej światłości oglądamy światłość*.
11 Zachowaj łaskę Twą dla tych, co Ciebie znają,
i sprawiedliwość Twą dla prawych sercem!
12 Niech mnie nie dogoni stopa pyszałka
i ręka grzesznika niech mnie nie płoszy!
13 <Oto> czyniący nieprawość runęli:
zostali powaleni i nie mogą powstać.
PSALM 37(36)*
Los złych i dobrych
1 Dawidowy.
Nie unoś się gniewem z powodu złoczyńców
ani nie zazdrość niesprawiedliwym*,
2 bo znikną tak prędko jak trawa
i zwiędną jak świeża zieleń*.
3 Miej ufność w Panu i postępuj dobrze,
mieszkaj w ziemi i zachowaj wierność*.
4 Raduj się w Panu,
a On spełni pragnienia twego serca.
5 Powierz Panu swoją drogę
i zaufaj Mu: On sam będzie działał
6 i sprawi, że twoja sprawiedliwość zabłyśnie jak światło,
a słuszność twoja - jak południe.
7 Upokórz się przed Panem i Jemu zaufaj!
Nie oburzaj się na tego, komu się szczęści w drodze,
na człowieka, co obmyśla zasadzki.
8 Zaprzestań gniewu i porzuć zapalczywość;
nie oburzaj się: to wiedzie tylko ku złemu.
9 Złoczyńcy bowiem wyginą,
a ufający Panu
posiądą ziemię*.
10 Jeszcze chwila, a nie będzie przestępcy:
spojrzysz na jego miejsce, a już go nie będzie.
11 Natomiast pokorni posiądą ziemię*
i będą się rozkoszować wielkim pokojem.
12 Przeciw sprawiedliwemu zło knuje występny
i zgrzyta na niego zębami.
13 Pan śmieje się z niego*,
bo widzi, że jego dzień nadchodzi.
14 Występni dobywają miecza,
łuk swój napinają,
by powalić biedaka i nieszczęśliwego,
by zabić tych, których droga jest prosta.
15 Ich miecz przeszyje własne ich serca*,
a ich łuki zostaną złamane.
16 Lepsza jest odrobina, którą ma sprawiedliwy,
niż wielkie bogactwo występnych,
17 bo ramiona występnych będą połamane,
a sprawiedliwych Pan podtrzymuje.
18 Pan zna dni nienagannych,
a ich dziedzictwo trwać będzie na wieki;
19 w czasie klęski nie zaznają wstydu,
a we dni głodu będą syci.
20 Występni natomiast poginą;
wrogowie Pana
jak krasa łąk zwiędną,
jak dym się rozwieją*.
21 Występny pożycza, ale nie zwraca,
a sprawiedliwy lituje się i obdarza.
22 Błogosławieni przez Pana posiądą ziemię,
przeklęci przez Niego* będą wyniszczeni.
23 Pan umacnia kroki człowieka
i w jego drodze ma upodobanie.
24 A choćby upadł, to nie będzie leżał,
bo rękę jego Pan podtrzymuje*.
25 Byłem dzieckiem i jestem już starcem,
a nie widziałem sprawiedliwego w opuszczeniu
ani potomstwa jego, by o chleb żebrało.
26 Lituje się on w każdym czasie i pożycza;
potomstwo jego stanie się błogosławieństwem*.
27 Odstąp od złego, czyń dobro,
abyś mógł mieszkać na wieki*,
28 bo Pan miłuje sprawiedliwość
i nie opuszcza swych świętych;
nikczemni wyginą,
a potomstwo występnych będzie wytępione.
29 Sprawiedliwi posiądą ziemię
i będą mieszkać na niej na zawsze.
30 Usta sprawiedliwego głoszą mądrość
i język jego mówi to, co słuszne.
31 Prawo jego Boga jest w jego sercu,
a jego kroki się nie zachwieją.
32 Występny czatuje na sprawiedliwego
i usiłuje go zabić,
33 lecz Pan nie zostawia go w jego ręku
i nie pozwala skazać, gdy stanie przed sądem.
34 Miej nadzieję w Panu i strzeż Jego drogi,
a On cię wyniesie, abyś posiadł ziemię;
zobaczysz zagładę występnych.
35 Widziałem, jak występny się pysznił
i rozpierał się jak cedr zielony*.
36 Przeszedłem obok, a już go nie było;
szukałem go, lecz nie można było go znaleźć.
37 Strzeż uczciwości, przypatruj się prawości*,
bo w końcu osiągnie [ten] człowiek pomyślność*.
38 Wszyscy zaś grzesznicy będą wyniszczeni,
potomstwo występnych wyginie.
39 Zbawienie sprawiedliwych pochodzi od Pana;
On ich ucieczką w czasie utrapienia.
40 Pan ich wspomaga, wyzwala;
wyzwala ich od występnych i zachowuje,
do Niego bowiem się uciekają.
PSALM 38(37)*
Błaganie nieszczęśliwego grzesznika
1 Psalm Dawidowy. Dla wspomnienia.
2 Nie karć mnie, Panie, w Twoim gniewie*
i nie karz mnie w Twej zapalczywości!
3 Utkwiły bowiem we mnie Twoje strzały
i ręka Twoja zaciążyła nade mną.
4 Nie ma w mym ciele nic zdrowego na skutek Twego zagniewania,
nic nietkniętego w mych kościach* na skutek mego grzechu.
5 Bo winy moje przerosły moją głowę,
gniotą mnie jak ciężkie brzemię.
6 Cuchną, ropieją me rany*
na skutek mego szaleństwa.
7 Jestem zgnębiony, nad miarę pochylony,
przez cały dzień chodzę smutny.
8 Bo ogień trawi moje lędźwie
i w moim ciele nie ma nic zdrowego.
9 Jestem nad miarę wyczerpany i złamany;
skowyczę, bo jęczy moje serce*.
10 Przed Tobą, Panie, wszelkie me pragnienie
i moje wzdychanie nie jest przed Tobą ukryte.
11 Serce się me we mnie trzepoce: moc mnie opuściła,
zawodzi nawet światło moich oczu.
12 Przyjaciele moi i sąsiedzi stronią od mojej choroby
i moi bliscy stoją z daleka*.
13 Ci, którzy czyhają na moje życie, zastawiają sidła,
ci, którzy źle mi życzą, mówią przewrotnie
i przez cały dzień obmyślają podstępy.
14 A ja nie słyszę - jak głuchy;
i jestem jak niemy, co ust nie otwiera*.
15 I stałem się jak człowiek, co nie słyszy;
i nie ma w ustach odpowiedzi.
16 Bo Tobie ufam, o Panie!
Ty odpowiesz, Panie, Boże mój!
17 Mówię bowiem: «Niech się ze mnie nie cieszą;
gdy moja noga się chwieje, niech się nie wynoszą nade mnie!»
18 Bo jestem bardzo bliski upadku
i ból mój jest zawsze przede mną.
19 Ja przecież wyznaję moją winę
i trwożę się moim grzechem.
20 Lecz silni są ci, co bez powodu mi się sprzeciwiają,
i liczni, którzy oszczerczo mnie nienawidzą*.
21 Ci, którzy złem odpłacają za dobro,
za to mi grożą, że idę za dobrem.
22 Nie opuszczaj mnie, Panie,
mój Boże, nie bądź daleko ode mnie!
23 Spiesz mi na pomoc,
Zbawienie moje - o Panie!
PSALM 39(38)*
Jęk ciężko utrapionego
1 Kierownikowi chóru, Jedutunowi*. Psalm. Dawidowy.
2 Rzekłem: «Będę pilnował dróg moich,
abym nie zgrzeszył językiem;
nałożę na usta wędzidło,
dopóki naprzeciw mnie jest występny».
3 Oniemiałem, zamilkłem
pozbawiony szczęścia,
lecz moja boleść wzmogła się na nowo.
4 Serce w mym wnętrzu rozgorzało;
gdy rozważałem, zapłonął w nim ogień*:
język mój przemówił.
5 O Panie, mój kres pozwól mi poznać
i jaka jest miara dni moich,
bym wiedział, jak jestem znikomy.
6 * Oto wymierzyłeś moje dni tylko na kilka piędzi,
i życie moje jak nicość przed Tobą.
Doprawdy, życie wszystkich ludzi jest marnością.
7 Człowiek jak cień przemija,
na próżno tyle się niepokoi,
gromadzi, lecz nie wie, kto to zabierze.
8 A teraz w czym mam pokładać nadzieję, o Panie?
W Tobie jest moja nadzieja.
9 Wybaw mnie od wszelkich moich nieprawości,
nie wystawiaj mnie na pośmiewisko głupca!
10 Zamilkłem, ust mych nie otwieram:
Ty bowiem [to] sprawiłeś.
11 Odwróć ode mnie Twe ciosy:
ginę pod uderzeniem Twej ręki*.
12 Za winę chłoszczesz człowieka karaniem,
jak mól obracasz wniwecz to, czego pożąda.
Doprawdy, każdy człowiek jest marnością.
13 Usłysz, o Panie, moją modlitwę,
i wysłuchaj mego wołania;
na moje łzy nie bądź nieczuły,
bo gościem jestem u Ciebie,
przechodniem - jak wszyscy moi przodkowie*.
14 Odwróć oczy ode mnie*, niech doznam radości,
zanim odejdę i mnie nie będzie.
PSALM 40(39)*
Dziękczynienie i prośba
1 Kierownikowi chóru. Dawidowy. Psalm.
2 Złożyłem w Panu całą nadzieję;
On schylił się nade mną
i wysłuchał mego wołania.
3 Wydobył mnie z dołu zagłady
i z kałuży błota*,
a stopy moje postawił na skale
i umocnił moje kroki.
4 I włożył w moje usta śpiew nowy,
pieśń dla naszego Boga.
Wielu zobaczy i przejmie ich trwoga,
i położą swą ufność w Panu.
5 Szczęśliwy mąż, który złożył
swą nadzieję w Panu,
a nie idzie za pyszałkami
i za zwolennikami kłamstwa*.
6 Wiele Ty uczyniłeś
swych cudów, Panie, Boże mój,
a w zamiarach Twoich wobec nas
nikt Ci nie dorówna.
I gdybym chciał je wyrazić i opowiedzieć,
będzie ich więcej niżby można zliczyć.
7 * Nie chciałeś ofiary krwawej ani obiaty,
lecz otwarłeś mi uszy;
całopalenia i żertwy za grzech nie żądałeś.
8 Wtedy powiedziałem: «Oto przychodzę;
w zwoju księgi o mnie napisano:
9 Jest moją radością, mój Boże, czynić Twoją wolę,
a Prawo Twoje mieszka w moim wnętrzu»*.
10 Głosiłem Twoją sprawiedliwość w wielkim zgromadzeniu;
oto nie powściągałem warg moich - Ty wiesz, o Panie.
11 Sprawiedliwości Twojej nie kryłem w głębi serca.
Głosiłem Twoją wierność i pomoc.
Nie taiłem Twej łaski ani Twej wierności
przed wielkim zgromadzeniem.
12 A Ty, o Panie, nie wstrzymuj
wobec mnie Twego miłosierdzia;
łaska Twa i wierność
niech mnie zawsze strzegą!
13 * Otoczyły mnie bowiem nieszczęścia,
których nie ma liczby,
winy moje mnie ogarnęły,
a gdybym mógł je widzieć,
byłyby liczniejsze niż włosy na mej głowie,
więc we mnie serce ustaje.
14 Panie, racz mnie wybawić;
Panie, pospiesz mi na pomoc!
15 Niech się zmieszają i razem okryją rumieńcem
ci, co na życie me czyhają, aby je odebrać.
Niech się cofną zawstydzeni
ci, którzy z niedoli mojej się weselą.
16 Niech osłupieją hańbą okryci,
którzy mi mówią: «Ha, ha!»*
17 Niech się radują i weselą w Tobie
wszyscy, co Ciebie szukają
i niech zawsze mówią: «Pan jest wielki»*
ci, którzy pragną Twojej pomocy.
18 Ja zaś jestem ubogi i nędzny,
ale Pan troszczy się o mnie.
Ty jesteś wspomożycielem moim i wybawcą;
Boże mój, nie zwlekaj!
PSALM 41(40)*
W ciężkiej chorobie
1 Kierownikowi chóru. Psalm. Dawidowy.
2 Szczęśliwy ten, kto myśli o biednym <i o nędzarzu>*,
w dniu nieszczęścia Pan go ocali.
3 Pan go ustrzeże, zachowa przy życiu,
uczyni szczęśliwym na ziemi
i nie wyda go wściekłości jego wrogów.
4 Pan go pokrzepi na łożu boleści:
podczas choroby poprawi całe jego posłanie*.
5 Mówię: «O Panie, zmiłuj się nade mną;
uzdrów mnie, bo zgrzeszyłem przeciw Tobie!»
6 Nieprzyjaciele moi mówią o mnie złośliwie:
«Kiedyż on umrze i zginie jego imię?»
7 A jeśli przychodzi któryś odwiedzić, mówi puste słowa,
w sercu swym złość gromadzi,
a skoro wyjdzie za drzwi, wypowiada ją.
8 Szepcą przeciw mnie wszyscy, co mnie nienawidzą
i obmyślają moją zgubę:
9 «Zaraza złośliwa nim zawładnęła»*
i «Już nie wstanie ten, co się położył».
10 Nawet mój przyjaciel, któremu ufałem
i który chleb mój jadł, podniósł na mnie piętę*.
11 Ale Ty, Panie, zmiłuj się nade mną i dźwignij mnie,
abym im odpłacił.
12 Po tym poznam, żeś dla mnie łaskawy,
że mój wróg nie odniesie nade mną triumfu.
13 A Ty mnie podtrzymasz dzięki mej prawości
i umieścisz na wieki przed Twoim obliczem.
14 Błogosławiony Pan, Bóg Izraela,
od wieku aż po wiek!
Amen, amen*.
Odsłuchaj
Przypisy
36,1 - Ps 36 Psalm mądrościowy o motywach indywidualnej lamentacji.36,2 - Podobnie jak Bóg w sercu człowieka dobrego, przewrotność (rozumiana niemal osobowo) mówi do grzesznika, zachęcając do złego postępowania. Inni popr.: "Miła jest dla bezbożnego nieprawość" (por. Hi 20,12).
36,3 - Tłum. w pierwszej części w. przypuszczalne.
36,5 - Por. Ps 4,5; Mi 2,1.
36,8 - Tekst poprawiony. Aluzja do świątyni.
36,9 - Aluzja do obfitych ofiar w świątyni (Iz 43,24) i ogólnego dostatku (Jr 31,14). O potokach zob. Ps 46[45],5; Rdz 2,10; Ez 47,1-12; Jl 4,18; Za 14,8.
36,10 - Bóg jest źródłem życia (J 2,13). Ze światłości objawiającego się Boga płynie dla człowieka światło, tj. życie i zbawienie (por. Ps 49[48],20; Hi 3,16; Jr 13,16). W NT por. Ap 21,23n; Ap 22,5.
37,1 - Ps 37 Mądrościowa antologia charakterystycznych przykładów postępowania ludzi sprawiedliwych i grzesznych; budowa alfabetyczna.
37,1 - Ponieważ powodzi im się na pozór dobrze: w. 7 (por. Prz 24,19).
37,2 - Por. Hi 14,2; Iz 40,6-7.
37,3 - Chodzi o Ziemię Obietnic, ojczyznę Izraela, która zapowiada ojczyznę niebieską eschatologicznego ludu Bożego.
37,9 - "Ziemia" jako podstawa do życia i zbawcze dziedzictwo Boże. Tę częstą w psalmie (w. 9.11.22.29.34) obietnicę podjął Chrystus w Kazaniu na górze (Mt 5,5) jako błogosławieństwo dla cichych (w w. 11 "pokorni" stanowią tę samą kategorię ludzi).
37,11 - Por. Prz 2,21; Mt 5,5.
37,13 - Por. przypis do Ps 2,4.
37,15 - Często powtarza się w Ps myśl: zło czynione przez grzesznika obraca się przeciw niemu.
37,20 - Stych różnie tłumaczony.
37,22 - Hebr.: "przez Niego", co inni odnoszą do "sprawiedliwego" z wiersza 21.
37,24 - Nawet w trudnych sytuacjach życia Bóg pospieszy mu z pomocą.
37,26 - Będzie zażywał takiej pomyślności, że inni będą ją wskazywać jako przykład błogosławieństwa Bożego.
37,27 - W ziemi Pana (por. w. 29 oraz przypis do w. 9).
37,35 - Zob. przypis do Ps 29[28],5.
37,37 - "Prawości" - tekst popr. wg. przekł. staroż.; hebr.: "uczciwego - prawemu"; "pomyślność" - inni tłum.: "przyszłość" lub "potomstwo".
38,1 - Ps 38 Indywidualna lamentacja o charakterze pokutnym.
38,2 - Ujemna ocena Boża grzesznego postępowania człowieka.
38,4 - Zob. przypis do Ps 35[34],10.
38,6 - Grzech przedstawiony jest w psalmach często jako ciężka choroba, np. trąd o odrażających objawach zewnętrznych. Powoduje on opisaną w następnych wierszach ruinę całego organizmu (por. Iz 1,6).
38,9 - Inni popr.: "ryczę jak lwica".
38,12 - Por. Ps 88[87],9.19; Hi 19,14-15; Jr 12,6; Jr 20,10.
38,14 - Por. Iz 53,7.
38,20 - Tzn. dla uzasadnienia swej nienawiści zmyślają oszczerstwa.
39,1 - Ps 39 Indywidualna lamentacja.
39,1 - Wybitny lewita, który (1 Krn 9,16) za czasów Dawida sprawował nadzór nad instrumentami muzycznymi (1 Krn 16,41n) i wykonywał utwory muzyczne (1 Krn 25,1.6; 2 Krn 5,12) wraz z Asafem i Hemanem.
39,4 - Por. Jr 20,9.
39,6 - Refleksje zbliżone do Księgi Koheleta (np. Koh 2,26 i in.); zob. także Ps 102[101],12; Ps 144[143],4. Refleksje zbliżone do Hi 7,6-10; Koh 2,26.
39,11 - Por. Ps 32[31],4. Bóg zsyła ciężkie kary za grzechy.
39,13 - Naród Boży jest gościem w Jego dziedzictwie (por. Ps 119[118],19; Kpł 25,23; 1 Krn 29,15; Hbr 11,13).
39,14 - Pan "patrzy" na człowieka, zarówno by go karać (jak tutaj), jak też by go wybawić z cierpienia (np. Ps 25[24],18 i in.).
40,1 - Ps 40 Hymn dziękczynny z dodaną przy końcu indywidualną lamentacją (w. 13-18), która jest powtórzeniem Ps 70[69],1-6.
40,3 - "Dół zagłady", "kałuża" i "błoto" - to synonimiczne obrazy podziemnego świata zmarłych - sfery śmierci (por. Ps 69[68],3.15). Bóg uratował Psalmistę od niebezpieczeństwa śmierci (por. Jr 38,6-13).
40,5 - Por. Ps 1,1-2; Ps 34[33],9; Ps 17,5-7.
40,7 - Podobnie jak prorocy Psalmista nie odrzuca ofiar i ich wartości (por. Ps 54[53],8), lecz żąda przede wszystkim posłuszeństwa wobec Pana i Jego słowa (por. Ps 50[49],8-14; Ps 51[50],18n; 1 Sm 15,22; Iz 1,11-13; Jr 6,20; Jr 7,22; Oz 6,6; Am 5,22; Mi 6,8). Najważniejsza jest należyta postawa religijno-moralna, którą ofiary mają wyrażać. W tym celu Pan otworzył (dosł.: "przekopał") Psalmiście uszy (por. Iz 50,5). Hbr 10,5-7 wkłada słowa ww. 7-10 w usta Chrystusa przychodzącego na świat. Brzmienie tekstu jest nieco różne w Hbr niż tutaj wg hebr.
40,9 - Por. zapowiedź Nowego Przymierza w Jr 31,33.
40,13 - (Ps 40,13-18) - stanowi z niewielkimi zmianami powtórzenie Ps 70.
40,16 - Ciesząc się z jego nieszczęścia (por. Ps 35[34],25).
40,17 - Por. Ps 35[34],27.
41,1 - Ps 41 Pieśń dziękczynna, opowiadająca o przeciwnościach, z których Bóg wybawił Psalmistę.
41,2 - Dodane wg przekł. staroż.
41,4 - Także w czasie choroby Pan będzie się nim opiekował i zmieni jego niemoc w zdrowie. Psalmista daje wyraz rozpowszechnionemu w Piśmie św. przeświadczeniu, że choroba jest następstwem grzechu (w. 5).
41,9 - Być może chodzi tu nawet o złorzeczenie pod adresem chorego. Stych różnie popr.
41,10 - Wspólnota posiłku, szczególnie rytualnego, wytwarzała specjalną więź przyjaźni. Także i ten przyjaciel zwrócił się przeciw nieszczęśliwemu (tłum. ostatnich słów w. przypuszczalne). Por. cytat w J 13,18.
41,14 - Wiersz ten stanowi ogólne zakończenie zbioru "Dawidowego" psalmów; podwójne "amen" pochodzi z użytku liturgicznego.
Powiązane utwory
Wierzymy w Ciebie, Chryste Gizela Skop - Wj 15,11; Ps 36[35],10; 1 J 1,9; Ps 34[33],6; 2 Tm 1,10; J 8,12; 1 P 2,9
Exsultate Deo - 1-głosowyOs justi Anton Bruckner - Ps 37[36],30
Zobacz psalm
- 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150
