34 ¹ Pewnego razu Dina, córka Jakuba, którą urodziła mu Lea wyszła, aby popatrzeć na kobiety tego kraju. ² A gdy ją zobaczył Sychem, syn Chamora Chiwwity, księcia tego kraju, porwał ją i położywszy się z nią, zadał jej gwałt. ³ I całym sercem pokochał Dinę, córkę Jakuba, i czule do niej przemawiał. ⁴ Potem zaś Sychem prosił swego ojca Chamora: «Weź tę dzieweczkę dla mnie za żonę!» ⁵ Gdy Jakub dowiedział się, że Sychem zhańbił jego córkę Dinę - synowie jego byli przy trzodach na pastwisku - nic nie powiedział, czekając, aż wrócą. ⁶ Chamor, ojciec Sychema, wybrał się do Jakuba, aby z nim porozmawiać. ⁷ Tymczasem synowie Jakuba wrócili z pola. I gdy się dowiedzieli, ogarnął ich smutek, a zarazem bardzo się rozgniewali, że popełniono czyn, który u Izraelitów uchodził za zbrodnię: zgwałcono córkę Jakuba, co było niegodziwością. ⁸ Chamor zaś tak do nich mówił: «Sychem, syn mój, całym sercem przylgnął do waszej dziewczyny*. Dajcież mu ją więc za żonę. ⁹ Spowinowaćcie się z nami; córki wasze dacie nam za żony, a córki nasze weźmiecie sobie. ¹⁰ Będziecie mieszkali z nami i kraj ten będzie dla was. Możecie w nim się osiedlać, poruszać się swobodnie oraz nabywać sobie tę ziemię na własność». ¹¹ Sychem rzekł też do ojca i braci Diny: «Darzcie mnie [tylko] życzliwością, a dam, czegokolwiek zażądacie ode mnie. ¹² Wyznaczcie mi choćby największą zapłatę i podarunek, a gotów jestem dać tyle, ile mi powiecie, byleście tylko dali mi dziewczynę za żonę». ¹³ Wtedy synowie Jakuba, odpowiadając podstępnie Sychemowi i jego ojcu Chamorowi - mówili tak dlatego, że zhańbił ich siostrę Dinę - ¹⁴ rzekli do nich: «Nie możemy uczynić tego, byśmy mieli wydać naszą siostrę za człowieka nieobrzezanego, bo byłoby to dla nas hańbą. ¹⁵ Tylko pod tym warunkiem zgodzimy się na waszą prośbę, jeśli staniecie się takimi jak my: każdy z waszych mężczyzn zostanie obrzezany. ¹⁶ Wtedy tylko damy wam nasze córki i córki wasze będziemy brali sobie za żony, zamieszkamy razem z wami i staniemy się jednym ludem. ¹⁷ Jeśli zaś nie usłuchacie i nie poddacie się obrzezaniu, weźmiemy naszą dziewczynę* i odejdziemy». ¹⁸ Chamorowi i Sychemowi, jego synowi, podobały się te słowa. ¹⁹ Młodzieniec ów nie wahał się tego uczynić bezzwłocznie, bo bardzo miłował córkę Jakuba; był zaś najbardziej szanowany ze wszystkich w rodzinie swego ojca. ²⁰ Wszedłszy więc do bramy miasta, Chamor i jego syn Sychem tak przemówili do mieszkańców: ²¹ «Ludzie ci są przyjaźnie do nas usposobieni. Niechaj mieszkają w kraju i niech się w nim poruszają swobodnie. Przecież jest on dla nich przestronny. Córki ich będziemy brali sobie za żony, córki zaś nasze będziemy im oddawali. ²² Pod tym jednak warunkiem godzą się oni mieszkać wśród nas, stając się jednym ludem, że będzie u nas obrzezany każdy mężczyzna, tak jak oni są obrzezani. ²³ Czyż wtedy ich stada, ich dobytek i wszystko ich bydło nie będzie należało do nas? Byleśmy tylko przystali na ich żądanie, a wtedy pozostaną z nami». ²⁴ I usłuchali Chamora oraz jego syna Sychema wszyscy, którzy przechodzili* przez bramę swego miasta. Każdy zatem mężczyzna, który był tam, poddał się obrzezaniu. ²⁵ A gdy na trzeci dzień doznawali wielkiego bólu, dwaj synowie Jakuba, Symeon i Lewi, bracia Diny, porwawszy za miecze, wtargnęli do miasta, które niczego nie podejrzewało, i wymordowali wszystkich mężczyzn. ²⁶ Zabili mieczem również Chamora i jego syna Sychema i odeszli. ²⁷ Wtedy [pozostali] synowie Jakuba przyszli do pomordowanych i obrabowali miasto za to, że zhańbiono ich siostrę. ²⁸ Zabrali trzody, bydło i osły - wszystko, co było w mieście i na polu. ²⁹ Całe ich mienie, wszystkie dzieci i kobiety uprowadzili w niewolę, zrabowawszy wszystko, co znaleźli w domach. ³⁰ Wtedy Jakub rzekł do Symeona i Lewiego: «Sprowadziliście na mnie nieszczęście, bo przez was będą mnie mieć w nienawiści mieszkańcy tego kraju, Kananejczycy i Peryzzyci. Jestem przecież małym liczebnie plemieniem i jeżeli oni wystąpią razem przeciwko mnie, poniosę porażkę - zginę ja i cała moja rodzina». ³¹ A oni mu na to: «Czyż [mieliśmy pozwolić na to, by] się obchodzono z naszą siostrą jak z nierządnicą?»
35 ¹ Rzekł Bóg do Jakuba: «Idź do Betel i tam zamieszkaj. Wznieś też tam ołtarz Bogu, który ci się ukazał, gdy uciekałeś przed twym bratem Ezawem». ² Rzekł więc Jakub do swych domowników i do wszystkich, którzy z nim byli: «Usuńcie spośród was [wizerunki] obcych bogów*, jakie macie; oczyśćcie się i zmieńcie szaty. ³ Pójdziemy bowiem do Betel i tam zbuduję ołtarz Bogu, który wysłuchał mnie w czasie mej niedoli i wspomagał mnie, gdziekolwiek byłem». ⁴ Oddali więc Jakubowi wszystkie [wizerunki] obcych bogów, jakie posiadali, oraz kolczyki, które nosili w uszach, i Jakub zakopał je pod terebintem w pobliżu Sychem. ⁵ A gdy wyruszyli w drogę, padł wielki strach* na okoliczne miasta, tak że nikt nie ścigał synów Jakuba. ⁶ Jakub, przybywszy wraz ze wszystkimi swymi ludźmi do Luz w Kanaanie, czyli do Betel. ⁷ zbudował tam ołtarz i nazwał to miejsce El-Betel*. - Tu bowiem ukazał mu się Bóg, kiedy uciekał przed swym bratem. ⁸ Wtedy to zmarła Debora, piastunka Rebeki, i pochowano ją w pobliżu Betel pod terebintem, który dlatego otrzymał nazwę Terebint Płaczu. ⁹ Bóg ukazał się jeszcze Jakubowi po jego powrocie z Paddan-Aram i błogosławiąc mu ¹⁰ powiedział do niego: «Imię twe jest Jakub, ale odtąd nie będą cię zwać Jakubem, lecz będziesz miał imię Izrael»*. I tak otrzymał imię Izrael. ¹¹ Po czym Bóg rzekł do niego: «Ja jestem Bóg wszechmocny. Bądź płodny i rozmnażaj się. Niechaj powstanie z ciebie naród i wiele narodów, i niechaj królowie zrodzą się z ciebie. ¹² Kraj, który dałem Abrahamowi i Izaakowi, daję tobie; i twemu przyszłemu potomstwu dam ten kraj». ¹³ Potem Bóg oddalił się od niego z tego miejsca, na którym do niego przemawiał. ¹⁴ A Jakub ustawił stelę na tym miejscu, gdzie Bóg do niego mówił, stelę kamienną. I składając ofiarę płynną wylał na nią oliwę. ¹⁵ Jakub dał więc temu miejscu, na którym przemawiał do niego Bóg, nazwę Betel. ¹⁶ A gdy wyruszyli z Betel i mieli jeszcze w drodze przed sobą pewną przestrzeń, aby dojść do Efrata, Rachela zaczęła rodzić; poród jednak był ciężki. ¹⁷ I kiedy urodziła w wielkich bólach, rzekła do niej położna: «Już nie lękaj się, bo oto masz syna!» ¹⁸ Ona jednak, gdy życie z niej uchodziło, bo konała, nazwała swego syna Benoni; lecz ojciec dał mu imię Beniamin*. ¹⁹ A Rachela umarła i została pochowana przy drodze do Efrata, czyli Betlejem. ²⁰ Jakub ustawił stelę na jej grobie. - Kamień tan stoi na grobie Racheli po dziś dzień. ²¹ Izrael wyruszył w drogę i rozbił namioty poza Migdal-Eder. ²² A gdy przebywał w tej okolicy, Ruben zbliżył się do Bilhy, drugorzędnej żony ojca swego, i obcował z nią; Izrael dowiedział się o tym. Synów Jakuba było dwunastu: ²³ Synowie Lei: pierworodny syn Jakuba Ruben, Symeon, Lewi, Juda, Issachar i Zabulon. ²⁴ Synowie Racheli: Józef i Beniamin. ²⁵ Synowie Bilhy, niewolnicy Racheli: Dan i Neftali, ²⁶ oraz synowie Zilpy, niewolnicy Lei: Gad i Aser. Są to synowie Jakuba, którzy mu się urodzili w Paddan-Aram. ²⁷ A potem Jakub przybył do ojca swego, Izaaka, do Mamre, do Kiriat-Arba, czyli do Hebronu, gdzie niegdyś mieszkał Abraham, a potem i Izaak. ²⁸ Izaak miał wtedy sto osiemdziesiąt lat. ²⁹ Izaak, doszedłszy do kresu swego życia, zmarł w późnej starości. I pochowali go jego synowie Ezaw i Jakub.
36 ¹ Oto potomkowie Ezawa, czyli Edomu. ² Ezaw wziął sobie żony spośród mieszkanek Kanaanu: Adę, córkę Elona Chetyty, Oholibamę, córkę Chiwwity* imieniem Ana, wnuczkę* Sibeona, ³ i Basmat Izmaelitkę, siostrę Nebajota. ⁴ Ada urodziła Ezawowi Elifaza, Basmat - Reuela, ⁵ a Oholibama urodziła Jeusza, Jalama i Koracha. Są to synowie Ezawa, którzy mu się urodzili w kraju Kanaan. ⁶ Ezaw, zabrawszy swoje żony, synów i córki, całą czeladź swego domu, swoją trzodę i wszystkie zwierzęta oraz całe mienie, które sobie nabył w Kanaanie, udał się do ziemi [Seir] daleko od swego brata Jakuba, ⁷ gdyż zbyt liczne mieli stada, aby mogli być razem: kraj, w którym przebywali, nie mógł im wystarczyć ze względu na ich mienie. ⁸ Ezaw osiedlił się na wyżynie Seir. - Ezaw to Edom. ⁹ Oto potomkowie Ezawa, praojca Edomitów, na wyżynie Seir. ¹⁰ Oto imiona synów Ezawa: Elifaz, syn Ady, żony Ezawa, i Reuel, syn Basmat, żony Ezawa. ¹¹ Synami Elifaza byli: Teman, Omar, Sefo, Gatam i Kenaz. ¹² A Timna, która była drugorzędną żoną Elifaza, syna Ezawa, urodziła mu Amaleka. To są potomkowie Ady, żony Ezawa. ¹³ Oto synowie Reuela: Nachat, Zerach, Szamma i Mizza. Byli to potomkowie Basmat, żony Ezawa. ¹⁴ A oto ci byli synami żony Ezawa, Oholibamy, córki Any, wnuczki Sibeona: urodziła ona Ezawowi Jeusza, Jalama i Koracha. ¹⁵ Oto potomkowie Ezawa, czyli synowie Elifaza, pierworodnego syna Ezawa, naczelnicy szczepów*: Teman, Omar, Sefo, Kenaz, ¹⁶ Korach, Gatam i Amalek. Są to naczelnicy szczepów w kraju Edom, synowie Elifaza, potomkowie Ady. ¹⁷ Oto synowie Reuela, syna Ezawa, naczelnicy szczepów: Nachat, Zerach, Szamma i Mizza. Są to naczelnicy w kraju Edom, synowie Reuela, potomkowie Basmat, żony Ezawa. ¹⁸ Oto synowie Oholibamy, żony Ezawa, naczelnicy szczepów: Jeusz, Jalam i Korach. Są to naczelnicy szczepów, potomkowie Oholibamy, żony Ezawa, a córki Any. ¹⁹ Są to potomkowie Ezawa, a zarazem naczelnicy ich, czyli Edomitów. ²⁰ Oto synowie Seira, Choryty, mieszkańcy [pierwotni] tego kraju: Lotan, Szobal, Sibeon, Ana, ²¹ Diszon, Eser i Diszan. Ci są naczelnikami szczepów, Choryci, synowie Seira, w kraju Edom. ²² Synami Lotana byli: Chori i Hemam, siostrą zaś Lotana - Timna. ²³ Oto synowie Szobala: Alwan, Manachat, Ebal, Szefo i Onam. ²⁴ Synowie Sibeona: Ajja i Ana. Ten to Ana znalazł gorące źródła na stepie, gdy pasł osły Sibeona, swego ojca. ²⁵ A oto dzieci Any: Diszon i Oholibama, córka Any. ²⁶ Synowie Diszona: Chemdan, Eszban, Jitran i Cheran. ²⁷ Synowie Esera: Bilhan, Zaawan i Akan. ²⁸ Synowie Diszana: Us i Aran. ²⁹ Oto naczelnicy szczepów, Choryci*: Lotan, Szobal, Sibeon, Ana, ³⁰ Diszon, Eser, Diszan. Są to Choryci, naczelnicy szczepów choryckich w kraju Seir. ³¹ Oto królowie, którzy panowali w kraju Edom, zanim Izraelici mieli króla. ³² W Edomie był królem Bela, syn Beora; nazwa jego miasta - Dinhaba. ³³ A gdy umarł Bela, królem był po nim Jobab, syn Zeracha, z Bosry. ³⁴ Gdy zaś umarł Jobab, po nim królem był Chuszam z ziemi Temanitów. ³⁵ Gdy umarł Chuszam, po nim królem był syn Bedada, Hadad, który zadał klęskę Madianitom na równinie Moabu; nazwa jego miasta - Awit. ³⁶ Po śmierci Hadada, po nim królem był Samla z Masreki. ³⁷ A gdy umarł Samla, po nim królem był Szaul z Rechobot nad rzeką. ³⁸ Gdy umarł Szaul, po nim królem był Baal-Chanan, syn Akbora. ³⁹ A po śmierci Baal-Chanana po nim królem był Hadar; nazwa zaś jego miasta Pau, a imię żony jego Mehetabeel, córka Matredy z Me-Zahab. ⁴⁰ Oto imiona naczelników szczepów Ezawa według ich szczepów i miejscowości, nazwanych ich imionami*: Timna, Alwa, Jetet, ⁴¹ Oholibama, Ela, Pinon, ⁴² Kenaz, Teman, Mibsar, ⁴³ Magdiel i Iram. Są to naczelnicy szczepów Edomu według obszarów przez nich posiadanych. Ezaw - praojciec Edomitów.