Rdz 48,8-49,28

DZIEJE PATRIARCHÓW IZRAELSKICH
DZIEJE POTOMKÓW JAKUBA
Jakub i synowie Józefa
48 8 Izrael, spostrzegłszy synów Józefa, zapytał: «Kim są ci?» 9 Józef odpowiedział: «To są właśnie moi synowie, których Bóg dał mi tutaj». Wtedy [Izrael] rzekł: «Przybliż ich do mnie, a pobłogosławię ich». 10 Oczy bowiem Izraela stały się tak słabe wskutek starości, że niedowidział. Gdy więc przybliżył ich do Izraela, on ucałował ich i uścisnął, 11 a potem rzekł do Józefa: «Nie sądziłem, że jeszcze będę twoją twarz oglądał, a oto Bóg pozwolił mi ujrzeć nawet twe potomstwo!» 12 Józef, odsunąwszy swych synów od kolan ojca swego, oddał mu pokłon twarzą do ziemi. 13 Po czym, mając obu synów - Efraima po prawej ręce, czyli z lewej strony Izraela, i Manassesa po lewej ręce, czyli z prawej strony Izraela - przybliżył ich do ojca. 14 Ale Izrael, wyciągnąwszy swoją prawą rękę, położył ją na głowie Efraima, mimo że ten był młodszy, lewą zaś rękę - na głowie Manassesa. - Umyślnie tak położył swe ręce, bo przecież Manasses był pierworodnym synem. - 15 I błogosławiąc Józefowi, mówił: «Bóg, któremu wiernie służyli* przodkowie moi, Abraham i Izaak, Bóg, który troszczył się o mnie przez całe me życie aż do dnia dzisiejszego, 16 Anioł, który mnie bronił od wszelkiego złego, niechaj błogosławi tym oto chłopcom. Niechaj moje imię i imię przodków moich, Abrahama i Izaaka, w nich przetrwa; niechaj szeroko rozmnożą się na ziemi». 17 A gdy Józef zobaczył, że jego ojciec położył swą prawicę na głowie Efraima, wydało mu się to niewłaściwe. Ujął więc rękę ojca, aby ją przenieść z głowy Efraima na głowę Manassesa, 18 i rzekł: «Nie tak, mój ojcze, gdyż ten jest pierworodny; połóż twą prawicę na głowie tego». 19 Ale ojciec nie zgodził się i powiedział: «Wiem, synu mój, wiem. I z niego też powstanie szczep, który również będzie liczny. Jednak brat jego młodszy będzie większy od niego, gdyż potomstwo jego obejmie wiele szczepów». 20 W dniu owym pobłogosławił ich tymi słowami: «Twoim imieniem* Izrael będzie sobie życzył błogosławieństwa mówiąc: Niechaj ci Bóg tak uczyni, jak Efraimowi i Manassesowi!» Tak to dał pierwszeństwo Efraimowi przed Manassesem. 21 A potem Izrael rzekł do Józefa: «Ja niebawem umrę, ale Bóg będzie czuwał nad wami i sprawi, że wrócicie do kraju waszych przodków. 22 Ja zaś daję tobie o jedną wyżynę* więcej niż braciom twym, którą zdobyłem na Amorytach moim mieczem i łukiem».
Jakub błogosławi swoich synów*
49 1 Jakub przywołał swoich synów mówiąc do nich: «Zgromadźcie się, a opowiem wam, co was czeka w czasach późniejszych. 2 Zbierzcie się i słuchajcie, synowie Jakuba, słuchajcie Izraela, ojca waszego! 3 Rubenie, synu mój pierworodny, tyś moją mocą i pierwszym płodem mojej męskiej siły, górujący dumą i górujący siłą*. 4 Kipiałeś jak woda: nie będziesz już górował, bo wszedłeś do łoża twego ojca, wchodząc zbezcześciłeś moje łoże!* 5 Symeon i Lewi, bracia, narzędziami gwałtu były ich miecze. 6 Do ich zmowy się nie przyłączę, z ich knowaniem nie złączę mej sławy*; gdyż w gniewie swym mordowali ludzi i w swej swawoli kaleczyli bydło*. 7 Przeklęty ten ich gniew, gdyż był gwałtowny, i ich zawziętość, gdyż była okrucieństwem! Rozproszę ich więc w Jakubie i rozdrobnię ich w Izraelu. 8 Judo, ciebie sławić będą bracia twoi, twoja bowiem ręka na karku twych wrogów! Synowie twego ojca będą ci oddawać pokłon! 9 Judo, młody lwie, na zdobyczy róść będziesz, mój synu: jak lew czai się, gotuje do skoku, do lwicy podobny - któż się ośmieli go drażnić? 10 Nie zostanie odjęte berło od Judy ani laska pasterska spośród kolan jego, aż przyjdzie ten, do którego ono należy, i zdobędzie posłuch u narodów!* 11 Przywiąże on swego osiołka w winnicy i źrebię ośle u winnych latorośli. W winie prać będzie swą odzież, i w krwi winogron - swą szatę. 12 Będą mu się iskrzyły* oczy od wina, a zęby będą białe od mleka. 13 Zabulon mieszkać będzie na wybrzeżu morza, nad brzegiem morza, dokąd zawijają okręty; kraniec jego - w Sydonie*. 14 Issachar - osioł kościsty, będzie się wylegiwał ufny w swe bezpieczeństwo*. 15 Widzi on, że dobry jest spoczynek, a kraj uroczy; ale będzie musiał ugiąć swój grzbiet pod brzemieniem i stanie się niewolnikiem, pędzonym do pracy. 16 Dan będzie sądził lud swój jako jeden ze szczepów izraelskich; 17 będzie on jak wąż na drodze, jak żmija jadowita na ścieżce, kąsająca pęciny konia, z którego jeździec spada na wznak. 18 Wybawienia twego czekam, o Panie! 19 Gad - zbójcy napadać go będą, on zaś będzie napadał im na pięty*. 20 Od Asera - tłuste pokarmy, on będzie dostarczał przysmaków królowi. 21 Neftali - jak rozłożysty terebint, dający miłe przepowiednie*. 22 Józef - latorośl owocująca, latorośl owocująca nad źródłem: gałązki pną się po murze*. 23 A choć łucznicy będą go prześladować, godzić w niego i czyhać na niego, 24 łuk jego pozostanie niezłamany, i ręce jego - sprawne*. Z rąk potężnego Boga Jakubowego, od Pasterza i Opoki Izraela, 25 od Boga ojców twoich, który cię będzie wspomagał, od Wszechmocnego, który ci będzie błogosławił - błogosławieństwa z niebios wysokich, błogosławieństwa otchłani leżącej najniżej, błogosławieństwa piersi i łona. 26 Błogosławieństwa ojca twego niech dłużej trwają niż błogosławieństwa mych przodków*, jak długo trwać będą pagórki odwieczne* - niechaj spłyną na głowę Józefa, na głowę tego, który jest księciem wśród swoich braci! 27 Beniamin - wilk drapieżny, co rano rozrywa zdobycz, a wieczorem rozdziela łupy»*. 28 Wszyscy ci - to dwanaście szczepów izraelskich, oraz to, co do nich powiedział ich ojciec, wygłaszając do każdego z nich stosowne błogosławieństwo, gdy im błogosławił.


Przypisy

48,15 - Dosł.: "przed którym chodzili".
48,20 - Dosł.: "Tobą".
48,22 - Dosł.: "ramię"; hebr. słowo Szekem oznacza też Sychem, co inni tu wprowadzają do przekładu.
49,1 - Błogosławieństwa te są zarazem wyroczniami o przeszłości już nie tylko samych synów Jakuba, lecz poszczególnych pokoleń Izraela.
49,3 - Tekst skażony; popr. wg przekł. staroż. Inni popr.: "ku mojej zgryzocie".
49,4 - Por. Rdz 35,22.
49,6 - "Sławy" - inni za LXX: "mego serca"; "bydło" aluzja do Rdz 34,25-29.
49,10 - Cała tradycja żydowska i chrześcijańska widziała tu proroctwo mesjańskie - zapowiedź króla-pasterza, który pochodząc z tego pokolenia zdobędzie posłuch nawet u pogan. Wstępną realizacją był Dawid, lecz pełną - dopiero Chrystus. "Do którego ono należy" stanowi poprawkę dokonaną na podstawie przekładów staroż. Hebr. wyraz niezrozumiały. Sziloh - odczytywany przez niektórych w sensie: "aż danina będzie mu przyniesiona"; inni popr.: "do którego należy sąd" (por. Ez 21,32).
49,12 - Wyraz niejasny; znaczenie wg syr.; inni tłum.: "zmętnieją", "ściemnieją".
49,13 - Por. Joz 19,10-16.
49,14 - Tłum. przybliżone; inni: "między zagrodami", "stajniami", "tłumokami".
49,19 - Tekst popr. wg przekł. staroż.
49,21 - Tekst popr.; inni: "Neftali łanią na wolności, rodzącą piękne jelonki".
49,22 - Wiersz niejasny. Inni tłum.: "dzikim źrebięciem osła na zboczu góry".
49,24 - Pierwsze dwa stychy inni popr. wg LXX: "lecz ich łuk został złamany przez mocarza, a mięśnie ich ramion nadwyrężone".
49,26 - "Przodków": inni popr. wg LXX i Pwt 33,15: "niż błogosławieństwa gór wiecznych"; "pagórki odwieczne": inni tłum.: "pragnienie (lub rozkosz) pagórków odwiecznych".
49,27 - Por. Sdz 3,15-30; Sdz 21,15-25.

Zobacz rozdział