Łk 1,1-59
Przypisy
1,2 - Tzn. życia, cudów i nauki Jezusa. Autor ma na myśli przede wszystkim Apostołów; por. Dz 1,21n; Dz 6,4.1,3 - Był on prawdopodobnie chrześcijaninem, Jego tytuł wskazuje na wysokiego urzędnika w administracji rzymskiej. Zob. Wstęp.
1,5 - W tradycji żydowskiej pozakanonicznej istnieje wiele analogicznych zapowiedzi narodzin wielkich mężów (Abraham, Izaak, Mojżesz). Mówi się zatem o tzw. anuncjacyjnym gatunku literackim pozabiblijnym. W nurcie tej tradycji znajdują się również Łukaszowe opisy historycznych faktów zwiastowania, narodzin i dziecięctwa zarówno Jana Chrzciciela, jak i Jezusa.
1,5 - Kapłani byli podzieleni na 24 oddziały (zmiany), z których każdy pełnił służbę w świątyni przez tydzień. Oddział Abiasza był ósmy (1 Krn 24,10).
1,9 - Z powodu bardzo dużej liczby kapłanów każdy z nich mógł tylko raz w życiu złożyć tę ofiarę, w dniu wyznaczonym przez losowanie. Ofiara polegała na odnowieniu ognia i spaleniu wonności przed wejściem do Miejsca Najświętszego. Kadzenie to odbywało się przed ofiara poranną i po ofierze wieczornej.
1,15 - "Wina..." - Lb 6,3; Sdz 13,4n; 1 Sm 1,11.
1,17 - Wg tradycji żydowskiej Eliasz miał przyjść namaścić Mesjasza. Tekst przytoczony: Ml 3,23n.
1,25 - Bezpłodność uchodziła u Izraelitów za karę Bożą i hańbę - por. Rdz 16,4; Rdz 30,23; 1 Sm 1,6.
1,26 - Od poczęcia Jana.
1,27 - Słowa "z rodu Dawida" odnoszą się do Józefa, o czym świadczy konstrukcja całego zdania oraz teksty równoległe: Łk 2,4; Mt 1,16.20. Aluzja do pochodzenia Maryi z rodu Dawida: zob. Łk 1,32; Rz 1,3. Wyraźnie o przynależności Maryi do tego pokolenia mówią dopiero św. Justyn i św. Ignacy Antiocheński.
1,28 - Dosł.: "raduj się", "wesel się" - gr. Pozdrowienie; odpowiednik hebr.: "pokój z tobą". Może aluzja do So 3,10-18; Za 9,9. Słowa umieszczone w nawiasie - brak ich w niektórych kodeksach - zostały wprowadzone w celu zharmonizowania tego opisu z Łk 1,42.
1,34 - Albo aluzja do tego, że Maryja, aczkolwiek już zaręczona, w chwili zwiastowania nie korzysta jeszcze z pełni praw małżeńskich i tylko tę sytuację ma na myśli, albo odwołuje się do wcześniej uczynionego i już obejmującego całe życie Maryi postanowienia trwania w dziewictwie.
1,35 - Albo: "dlatego też, co się narodzi z Ciebie, będzie nazwane Świętym, Synem Bożym".
1,39 - Dzisiejsze Ain-Karim, 7 km na zachód od Jerozolimy.
1,42 - Zob. przypis do Łk 1,28.
1,46 - Tego hymnu nie należy uważać za stenograficzne powtórzenie słów Maryi, lecz za swobodna konstrukcję literacką, ułożoną później na tle tej wypowiedzi, w oparciu o pewne prawzory z ST - stąd tak typowe dla tamtej poezji paralelizmy - z szczególnym nawiązaniem do 1 Sm 2,1-10. Inne reminiscencje z ST: Ps 113[112],5n; 1 Sm 1,11; Ps 111[110],9; Ps 103[102],17; Ps 89[88],11; 2 Sm 22,28; Ps 147[146],6; Hi 12,19; Ps 107[106],9; Ps 34[33],11; Iz 41,8n; Ps 98[97],3; Mi 7,20; Rdz 17,7; Rdz 18,18; Rdz 22,17. Wszystkie czasowniki opisujące działanie Boga można uważać bądź za aluzje do konkretnych wydarzeń z historii Izraela, bądź widzieć w nich ogólne stwierdzenie przedstawiające stosunek Boga do jakichkolwiek i kiedykolwiek żyjących ludzi. Podobnie jest z hymnem Zachariasza z Łk 1,68-79.